Терапевтик стаматология. Оғиз бўшлиғи шиллиқ пардаси касалликлари
Ushbu kitob terapevtik stomatologiya fanining og‘iz bo‘shlig‘i shilliq pardasi kasalliklariga bag‘ishlangan bo‘limini o‘z ichiga oladi. Unda og‘iz bo‘shlig‘i shilliq qavatining tuzilishi, vazifalari, kasalliklari, tashxislash usullari, klinik manzarasi, davolash usullari va oldini olish tadbirlari batafsil yoritilgan. Kitob tibbiyot institutlari stomatologiya fakulteti talabalari uchun darslik sifatida tavsiya etiladi.
Asosiy mavzular
- Og‘iz bo‘shlig‘i a’zo va to‘qimalarining tuzilishi: Og‘iz bo‘shlig‘ining chegaralari, tuzilish qismlari (og‘iz dahlizi va asl og‘iz bo‘shlig‘i), shilliq qavatining tuzilishi (epitelial, xususiy va shilliq osti qavatlari), epiteliyning turlari va ularning joylashuvi, shilliq qavatning xususiy plastinkasi va uning elementlari, shilliq osti qavati va uning tarkibi.
- So‘lak bezlari, so‘lak va og‘iz suyuqligi: Katta va mayda so‘lak bezlari, ularning joylashuvi va vazifalari, so‘lakning tarkibi (suv, mineral va organik moddalar), so‘lak ajralish tezligi, og‘iz suyuqligining xususiyatlari (nisbiy zichligi, yopishqoqligi, hajmi, bufer sig‘imi, faol reaksiyasi), so‘lak bezlarining innervatsiyasi, so‘lakning vazifalari (himoya, plastik, sezish, so‘rilish).
- O’g‘iz bo‘shlig’i shilliq qavatining kasalliklarida bemorni tekshirish usullari: Subyektiv (so‘rash) va ob’ektiv (ko‘rish, paypaslash) tekshirish usullari, anamnez yig‘ish (kasallik anamnezi va hayot anamnezi), og‘riq xususiyatini aniqlash, bemorni ish sharoiti to‘g‘risida surishtirish, og‘iz bo‘shlig‘ini ko‘rish (tashqi ko‘rik va og‘iz bo‘shlig‘ini ko‘rish), paypaslash, zond yordamida ko'rik.
- O’g‘iz bo‘shlig’ining shilliq qavatidagi patologik jarayonlar: Akanthoz, giperkeratoz, parakeratoz, acantholiz, spongioz, ballonli degeneratsiya, atrofiya, papillomatoz, zararlanish elementlari (dog‘, tuguncha, dūmboqcha, qavariq, puflakcha, yiringcha, puflag, kista, eroziya, afta, yara, yorilma, tangacha, qatqaloq, chandiq).
- Qo’shimcha tekshiruv usullari: Rentgenologik tekshiruv, funktsional sinamalar (qavariq sinamasi, gistaminli sinama, Yasinovskiy sinamasi, Kavetskiy sinamasi, Rotter sinamasi), bio mikroskopiya, sitologik tekshiruv usullari, gistokimyoviy tekshiruv, bakteriologik tekshiruv, serologik tekshiruv, allergik reaksiyalarni tashhislash, qonning umumiy klinik tahlili.
- O’g‘iz bo’shlig’i shilliq qavati kasalliklarining tasnifi: Yuqumli va parazitar kasalliklar, neoplazmalar, qon va qon ishlab chiqarish a’zolarining immun mexanizmi bilan bog’langan buzilishlari, endokrin modda almashinuvi va oziqlanish bilan bog’liq hastaliklar, ruhiy holatlar, asab tizimi kasalliklari, qon aylanishining buzilishlari, nafas a’zolarining kasalliklari, oshqozon-ichak kasalliklari, teri va teri osti qavati kasalliklari.
- Tilorli a’zolar va тил anomalyalari: Bursmasimon тил, ИККИГА ажыраган тил, glosssit, десквйаматив glosssit, кора «СОЧЛИ» тил, rhombus глоссит, cheilit, эксфолиатив cheilit, oddiy glandulyar cheilit, kontaktli allergik cheilit, метеорологик cheilit, актиник cheilit, экзематозли cheilit, makroheyilit.