Televideniye va radio rejissurasi

Ushbu o'quv qo'llanma televideniye va radio rejissurasi sohasini o'rganuvchi kasb-hunar kollejlari o'quvchilari uchun mo'ljallangan. Unda televideniyening paydo bo'lishi tarixi, uning reproduktiv funksiyalari, radio va televideniyening OAV sifatidagi o'rni, Toshkent radioeshittirish uyining tarixi, O'zbekiston Milliy Teleradiokompaniyasi faoliyati, televideniye rejissori va uning vazifalari, rejissyorlik qobiliyatini tarbiyalash, televideniyeda tasvirchi va uning vazifalari, yoritish rejissurasi, rejissyor va rassom mahorati, musiqa va surat, mikrofonlar, televideniye ko'rsatuvlarining ta'sirchanligini aniqlashda baho mezonlari, axborot janrlari, televideniye dasturlarida publitsistik ko'rsatuvlarni tashkil qilish, teleseriallar va ularning rejissurasi, rejissyorning badiiy asar ustida ishlash jarayoni, rejissyorlik ssenariysi, televidion ko'rsatuvlar ssenariysidan lavhalar, glossariy va foydalanilgan adabiyotlar kabi muhim mavzular atroflicha yoritilgan.

Asosiy mavzular

Kirish: Televideniye va radio rejissurasi fani bo'yicha kirish qismi. O'zbekistonda kadrlar tayyorlash milliy dasturining qabul qilinishi va uning ahamiyati, televideniye va radioning o'rni, ommaviy axborot vositalarining jamiyatdagi roli haqida ma'lumot beradi.
Televideniye san'atining paydo bo'lish tarixi: Televideniyening paydo bo'lishi, yunoncha 'tele' va 'videnie' so'zlarining ma'nosi, O'zbekistonda televideniyening rivojlanishi, dastlabki ko'rsatuvlar, texnik imkoniyatlarning o'sishi haqida ma'lumot beradi.
Televideniyening reproduktiv funksiyalari va uning xususiyatlari: Televideniyening ommaviy axborot vositasi sifatidagi o'rni, uning tezkorligi, ta'sirchanligi, ommaviyligi, inson hayotiga ta'siri, madaniyatga ta'siri, kino va teatr san'atlarini o'zida mujassamlashtirishi haqida so'z yuritiladi.
Radio - OAVlardan biri sifatida: Radiyoning ixtiro qilinishi, asosiy vazifasi, axborotni yetkazish jarayonida faqat ovoz orqali uzatilishi, uning matbuotdan ustunliklari haqida ma'lumot beradi.
Toshkent Radioeshittirish uyining tarixi: Toshkentda radiostansiya qurilishining boshlanishi, birinchi RA-27 rusumli radiouzatkichning o'rnatilishi, yangi radiouzatkichlar, stereo magnitofonlar, radio uyi faoliyati haqida ma'lumot beradi.
O'zbekiston Milliy Teleradiokompaniyasi faoliyati: O'zbekiston Teleradiokompaniyasining tashkil topishi, uning faoliyatining rivojlanishi, yangi telekanallarning ochilishi, raqamli televideniyega o'tish kabi jihatlar yoritiladi.
Televideniye rejissori: Televideniye rejissori kim, uning vazifalari, ijodiy jarayondagi o'rni, teatr va kino rejissyorlaridan farqi, televideniye san'atining o'ziga xos xususiyatlari haqida so'z yuritiladi.
Rejissorlik qobiliyatini tarbiyalash: Rejissorlik mahoratining asosiy jihatlari, mashq jarayoni, aktyorlar bilan ishlash uslublari, ijodiy izlanishlar haqida ma'lumot beriladi.
Televideniyeda tasvirchi va uning vazifalari: Tasvirchining vazifalari, kino va televideniye operatorlarining farqlari, planlar, rakurslar, kameraning harakatlanishi haqida ma'lumot beradi.
Yoritish rejissurasi: Yoritishning ahamiyati, studiyada va studiyadan tashqarida yoritish usullari, yoritish asboblari va ularning vazifalari haqida so'z yuritiladi.
Rejissor va rassom mahorati: Rejissor va rassomning hamkorligi, badiiy bezak uslubiyati, ijodkorlarning turlicha uslublari, hamkorlikning ahamiyati haqida ma'lumot beradi.
Musiqa va surat: Musiqaning televizion dasturlardagi o'rni, uni qo'llash usullari, tovush effektlari, kadrda musiqa va suratning o'zaro bog'liqligi haqida so'z yuritiladi.
Mikrofonlar: Mikrofonning kelib chiqishi, turlari (ko'mirli, induksion, tasmali, kondensatorli, dinamik), ularning vazifalari va qo'llash usullari haqida ma'lumot beradi.
Televizion koʻrsatuvlarning ta'sirchanligini aniqlashda baho mezonlari: Ko'rsatuvning maqsadi va vazifalari, ko'rsatuvning shakli va uni tayyorlashda qo'shimcha omillar, televideniye ko'rsatuvlarining ta'sirchanligini oshirish yo'llari haqida ma'lumot beradi.
Axborot janrlari: Axborot janrlarining turlari (axborot, publitsistik, badiiy), ularning o'ziga xos xususiyatlari va ijodiy ijrochilik mahorati haqida so'z yuritiladi.
Televideniye dasturlarida publitsistik koʻrsatuvlarni tashkil qilish: Publitsistik ko'rsatuvlarning o'rni, ularni tashkil qilishning o'ziga xos jihatlari, ijodiy guruhning mahorati va mas'uliyati haqida ma'lumot beriladi.
Teleseriallar va ularning rejissurasi: Televideniyeda teleserial janrining paydo bo'lishi, uning rivojlanishi, jahon va o'zbek teleseriallari, ularning rejissurasi haqida so'z yuritiladi.
Rejissorning badiiy asar ustida ishlash jarayoni: Rejissorning adabiy asarni o'qishi, tahlil qilishi, uning g'oya va mazmunini tushunishi, sahnalashtirish jarayoni, rejissyorlik ssenariysi tuzish, montaj va boshqa jarayonlar haqida ma'lumot beradi.
Rejissorlik ssenariysi: Rejissorlik ssenariysining mohiyati, uni tuzish jarayoni, unda aks etishi kerak bo'lgan elementlar, suratga olish obyektlari va ularning tavsifi haqida ma'lumot beradi.
Televizion koʻrsatuvlar ssenariysidan lavhalar: «Aralash Shou» nomli teleko'rsatuv loyihasi namunasida rejissyorlik ssenariysining ayrim jihatlari ko'rsatilgan.
Glossariy: Kitobda ishlatilgan asosiy terminlar va ularning izohlari keltirilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar: Kitobni tayyorlashda foydalanilgan ilmiy va uslubiy adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.