Қандли диабетда коматоз холатларининг диагностик критериялари ва давоси

Ushbu kitobda qandli diabet kasalligining turli ko'rinishlari va uning hayot uchun xavfli asoratlari, xususan, komatoz holatlarning diagnostikasi va davolash usullari batafsil yoritilgan. Kitobda ketoatsidoz, giperosmolyar, laktatatsidoz va gipoglikemik koma kabi holatlarning kelib chiqish sabablari, patogenezi, klinik belgilari, diagnostik mezonlari va davolash tamoyillari qamrab olingan. Shuningdek, qandli diabetning surunkali asoratlariga to'xtalib o'tilgan.

Asosiy mavzular

Ketoatsidoz: Ketoatsidoz komaning kelib chiqish sabablari, patogenezi, organizmdagi o'zgarishlar, klinik belgilari (qusish, ko'ngil aynishi, qorin og'rig'i, nafasda asetil hid va boshqalar) hamda diagnostik mezonlari (qon va siydikdagi keton tanachalar, glikozuriya, giperglikemiya) va davolash usullari (insulinterapiya, reidratatsiya, elektrolit muvozanatini tiklash) batafsil yoritilgan.
Giperosmolyar koma: Giperosmolyar komaning xos bo'lgan belgilari, ko'proq keksa bemorlarda uchralishi, kelib chiqish sabablari (infeksiyalar, dorilar va boshqalar), organizmdagi giperglikemiya va giperosmolyar holatning rivojlanishi, suv va elektrolit muvozanatining buzilishi, klinik ko'rinishi (uyquchanlik, so'ngra chuqur koma, teri qurishi, ko'z olmasi tonusining pasayishi) va davolash tamoyillari (ko'p miqdorda suyuqlik yuborish, insulin, elektrolitlar) bayon etilgan.
Laktatatsidoz: Laktatatsidoz komaning kam uchraydigan turi bo'lib, uning kelib chiqish sabablari (biguanidlarni ko'p yillab qo'llash, gipoksiya) va organizmdagi sut kislotasining ko'payishi, klinik belgilari (ko'ngil aynishi, qusish, tez nafas olish) hamda davolash usullari (natriy bikarbonat, insulin) haqida ma'lumot berilgan.
Gipoglikemik koma: Gipoglikemik komaning sabablari (insulin yoki qand tushiruvchi preparatlarning ortiqcha dozasi, ovqatlanmaslik), uning organizmdagi ta'siri (gipogliikemiyaning miyaga ta'siri), klinik belgilari (terlash, uyquchanlik, keyin koma) va davolash usullari (shakarli ichimliklar, glyukoza eritmalari) tushuntirilgan.
Qandli diabetda komatoz holatlarning diagnostik mezonlari: Ketoatsidoz, giperosmolyar va gipoglikemik komalarning klinik ko'rinishidagi o'ziga xosliklar va umumiy belgilari, laboratoriya tekshiruvlari (glyukozaning darajasi, keton tanachalar, elektrolitlar, qon gazi tarkibi) yordamida komaning turini aniqlash usullari bayon etilgan.
Qandli diabetda komatoz holatlarning davolash tamoyillari: Har bir koma turini davolashda qo'llaniladigan asosiy tamoyillar, jumladan, insulinterapiya, reidratatsiya, elektrolitlarni tiklash, kislorod terapiyasi va boshqa muolajalar batafsil ko'rsatilgan.