Ўткир аппендицит
Ushbu kitob tibbiyotning muhim sohasi bo'lgan o'tkir appenditsit (qo'shimcha yallig'lanishi) mavzusiga bag'ishlangan. Unda kasallikning kelib chiqish sabablari (etiopatogenezi), klassifikatsiyasi, davrlari, klinik belgilari, diagnostikasi va davolash usullari batafsil yoritilgan. Xususan, appenditsitning turli shakllari, uning murakkabliklari (komplikatsiyalari), differensial diagnostikasi, shuningdek, bolalar, homilador ayollar va keksalarda appenditsitning o'ziga xos xususiyatlari hamda barcha turdagi asoratlarni yoritib beruvchi keng qamrovli ma'lumotlar keltirilgan. Operativ davolash (appendektomiya) usullari, jumladan, turli xil jarrohlik usullari va ularning afzalliklari, operatsiyadan keyingi davr va uning asoratlari hamda ularga qarshi kurash choralari batafsil bayon etilgan. Kitob tibbiyot oliy o'quv yurtlari talabalari, shifokorlar va bu soha mutaxassislari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- O'tkir appenditsitning etiologiyasi va patogenezi: Ushbu qismda o'tkir appenditsitning kelib chiqish sabablari va rivojlanish mexanizmlari, jumladan, mikrob florasi, mexanik to'siqlar, allergiya va asab-tomir nazariyalari, shuningdek, uning rivojlanishida ishtirok etuvchi omillar batafsil tahlil qilingan.
- O'tkir appenditsitning davrlari: Kasallikning bosqichlari, ya'ni dastlabki, keyingi va asoratli davrlari hamda ularning klinik ko'rinishlari haqida ma'lumot berilgan.
- O'tkir appenditsitning klassifikatsiyasi: Appenditsitning morfologik, klinik va anatomik-fiziologik belgilariga qarab tasniflanishi, shu jumladan, turli mualliflar tomonidan taklif etilgan tasniflar ko'rib chiqilgan.
- O'tkir appenditsitning simptomatika va diagnostikasi: Appenditsitning asosiy belgilari (og'riq, ko'ngil aynishi, qusish), uni aniqlashda qo'llaniladigan laborator va instrumental tekshiruvlar (perkussiya, palpatsiya, qon tahlili va boshqalar), hamda turli diagnostik simptomlar (Shchetkin-Blumberg, Voskresenskiy va boshqalar) haqida batafsil ma'lumot berilgan.
- O'tkir appenditsitning differensial diagnostikasi: Appenditsitni boshqa kasalliklar (o'tkir xolesistit, oshqozon yarasining teshiishi, pankreatit, o'pka yallig'lanishi va boshqalar)dan farqlash usullari, ularning o'ziga xos belgilari va tekshiruv usullari tahlil qilingan.
- O'tkir appenditsitning asoratlari: Appenditsitning eng ko'p uchraydigan asoratlari, jumladan, appendikulyar infiltrat, atrofdagi absatsesslar, peritonit, ichak tutilishi va sepsis kabi holatlarning kelib chiqishi, rivojlanishi va klinik ko'rinishlari hamda ularga davo choralari yoritilgan.
- O'tkir appenditsitni davolash: Appenditsitni davolashning asosiy usuli bo'lgan appendektomiya (jarrohlik yo'li bilan olib tashlash) jarayoni, uning turlari, kirish usullari, operatsiyadan keyingi davrni boshqarish, asoratlarni oldini olish va davolash choralari haqida batafsil ma'lumot berilgan.
- Alohida guruhlarda appenditsit: Bolalar, homilador ayollar va keksa yoshdagi bemorlarda appenditsitning o'ziga xos xususiyatlari, diagnostika va davolashdagi qiyinchiliklar hamda muammolar tahlil qilingan.