Бухгалтерский учет, экономический анализ и аудит
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, "Buxgalteriya hisobi" fanidan ma'ruzalar matnini o'z ichiga oladi. Unda buxgalteriya hisobining nazariy asoslari, jumladan, uning mohiyati, predmeti, ob'ektlari, usullari, hisob tizimlari, moliyaviy hisobotlar, audit kabi muhim mavzular chuqur tahlil qilingan. Kitobda O'zbekistonning buxgalteriya hisobi standartlari, Soliq kodeksi, shuningdek, boshqa me'yoriy hujjatlarga tayanilgan holda, mamlakatimiz qonunchiligiga muvofiq amaliyotlar tushuntirilgan. Har bir mavzu oxirida nazariy ma'lumotlarni mustahkamlash uchun nazorat savollari va tavsiya etilgan adabiyotlar ro'yxati berilgan. Shuningdek, kitobda aviatsiya sohasidagi buxgalteriya hisobining o'ziga xos jihatlari, jumladan, aviaprestaniyalarning aviatsiya transporti va aeroportning asosiy vositalari hisobi, materiallar hisobi, mehnat va ish haqi hisobi, tayyor mahsulot va uning realizatsiyasi, ishlab chiqarish xarajatlari kabi mavzular ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Buxgalteriya hisobining nazariy asoslari: Ushbu bo'limda buxgalteriya hisobining mohiyati, predmeti, ob'ektlari, usullari, hisob tizimlari, shuningdek, qonuniy asoslari, milliy buxgalteriya hisobi standartlari va ularning mohiyati, moliyaviy hisoboti, analitik va auditning asosiy vazifalari keng yoritilgan.
- Moddiy resurslar hisobi: Mazkur bo'limda korxona materiallarining tasnifi, ularning hisobga olinishi, materiallarning qabul qilinishi va harakatini hujjatlashtirish, shuningdek, materiallar tushumining to'liqligi va sifatli hisobga olinishi, ularning qimmatini baholash tartib-qoidalari, shuningdek, ishlab chiqarishda materiallardan foydalanish va ularni tahlil qilish kabi masalalar yoritilgan.
- Asosiy vositalar hisobi: Ushbu bo'limda asosiy vositalarning tasnifi, ularning baholanishi va hisobga olinishi, ularning harakatini hujjatlashtirish, shuningdek, ularning amortizatsiya hisobi, inventarizatsiyasi va auditni o'tkazish tartib-qoidalari, asosiy vositalarning to'liq va sifatli hisobga olinishi, shuningdek, ularning amortizatsiya hisobi, inventarizatsiyasi va auditni o'tkazish tartib-qoidalari batafsil tahlil qilingan.
- Aktivlar va majburiyatlar hisobi: Bo'limda aktivlar va majburiyatlarning hisobga olinishi, qiymati, tuzilishi va ularning moliyaviy hisobotda aks ettirilishi, shu jumladan, aktivlar va majburiyatlarning tasnifi, ularning moliyaviy holati, likvidlik, moliyaviy barqarorlik va to'lov qobiliyati ko'rsatkichlari hamda ularning hisobi va tahlili yoritilgan.
- Buxgalteriya hisobi va moliyaviy natijalar: Ushbu bo'limda buxgalteriya hisobining moliyaviy natijalari, ya'ni daromadlar va xarajatlar, moliyaviy natijalarni aniqlash, ularni tahlil qilish va ularning korxona faoliyatiga ta'sirini baholash kabi masalalar chuqur yoritilgan.
- Pul vositalari hisobi: Ushbu bo'limda korxona hisobvaraqlarida pul vositalarining harakatini hisobga olish, bank operatsiyalarini, shu jumladan, cheklar, akkreditivlar, inkasso va boshqa turdagi hisob-kitob shakllari bo'yicha operatsiyalarni hisobga olish, shuningdek, kassa operatsiyalarini va ularning hujjatlashtirilishini ko'rib chiqishga bag'ishlangan.
- Hisob-kitob operatsiyalari hisobi: Mazkur bo'limda korxonalar o'rtasidagi hisob-kitob operatsiyalari, ularning shakllari va usullari, jumladan, to'lov topshiriqnomalari, akkreditivlar, inkasso va boshqa vositalar orqali amalga oshiriladigan hisob-kitoblar, shuningdek, ularning buxgalteriya hisobida aks ettirilishi batafsil tahlil qilingan.
- Buxgalteriya hisobi va mehnatga haq to'lash: Ushbu bo'limda mehnat va unga haq to'lashning hisobi, mehnatga haq to'lashning shakllari va tizimlari, mehnatga haq to'lashni hisoblash va to'lash, shuningdek, ushbu jarayonda hisobga olinadigan turli xil ushlab qolishlar va ularning buxgalteriya hisobida aks ettirilishi, tajribalarga oid ma'lumotlar va O'zbekiston Respublikasidagi aviatsiya aeroporti va markazi uchun mehnatga haq to'lash hisobini tahlili batafsil yoritilgan.
- Moliya natijalari va xodimlarning mehnatiga haq to'lash: Mazkur bo'limda korxonaning moliyaviy natijalari, jumladan, sof foyda, yalpi foyda va boshqa ko'rsatkichlar hisoblanishi hamda tahlili, shuningdek, xodimlarning mehnatiga haq to'lashning tuzilishi, uning tahlili va zaruriy hisob-kitoblar batafsil yoritilgan.
- O'zbekiston Respublikasi aviatsiya korxonalari: Ushbu bo'limda O'zbekiston Respublikasi aviatsiya korxonalari, ya'ni "O'zbekiston havo yo'llari" Milliy aviakompaniyasi, "Toshkent" aeroporti va "Uzaeronavigatsiya" markazining moliyaviy natijalari, jumladan, ularning daromadlari va xarajatlari, moliyaviy holati, rentabelligi va boshqa ko'rsatkichlar tahlil qilingan.