Соматоневрология

Ushbu o'quv qo'llanmasi tibbiyot institutlari talabalarining nevrologiya va ichki kasalliklar sohasi bo'yicha bilimlarini oshirishga qaratilgan bo'lib, unda turli organlar va tizimlarning patologiyalari bilan bog'liq bo'lgan nevrologik sindromlar, ularning rivojlanish mexanizmlari va klinik ko'rinishlari keng yoritilgan. Mualliflar o'zbek tilida nashr etilgan ushbu qo'llanmada ichki organlar, nafas olish, buyrak, jigar, yurak-qon tomir tizimi, endokrin tizim, qon tizimi kasalliklari, shuningdek, allergik, revmatik, onkologik, autoimmun kasalliklar kabi keng doiradagi patologik holatlarning nevrologik sindromlariga oid ma'lumotlarni tizimli ravishda taqdim etishgan. Har bir bo'limda kasallikning patogenetik mexanizmlari, umumiy simptomlari, shuningdek, aniq sindromlarning klinik ko'rinishlari batafsil bayon qilingan. Qo'llanma talabalar, rezidentlar va amaliyotchi shifokorlar uchun nevrologik kasalliklarni tashxislash va davolashda muhim o'rin tutadi.

Asosiy mavzular

Nerv tizimining yurak kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Ushbu bo'limda yurak patologiyalari, jumladan, tug'ma yurak nuqsonlari, infeksion endokardit, aritmiyalar, miokard infarkti, revmatik yurak kasalliklari, ateroskleroz, shuningdek, arterial gipertenziya bilan bog'liq nevrologik sindromlar, ularning klinik ko'rinishlari va patogenetik mexanizmlari yoritilgan.
Nerv tizimining nafas olish tizimi kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Qo'llanmaning bu qismida bronx-o'pka tizimining turli kasalliklari, jumladan, bronxit, pnevmoniya, emfizema, o'pka saratoni kabi holatlarda kuzatiladigan nevrologik sindromlar, ularning rivojlanish sabablari va simptomlari haqida ma'lumot berilgan.
Nerv tizimining jigar va o't yo'llari kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Jigar sirrozi, gepatiti, xolestit kabi jigar va o't yo'llari kasalliklarida kuzatiladigan nevrologik buzilishlar, jumladan, jigar ensefalopatiyasi, portal gipertenziya sindromlari va ularning klinik ko'rinishlari batafsil o'rganilgan.
Nerv tizimining buyrak kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Buyrak yetishmovchiligi, uremik ensefalopatiya, uremik polinevropatiya, gemodializ va buyrak ko'chirilishi bilan bog'liq nevrologik asoratlar va ularning davolash usullari haqida batafsil ma'lumot berilgan.
Nerv tizimining endokrin kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Gipotalamo-gipofizar tizim, buyrak usti bezlari, jinsiy bezlar, qalqonsimon bez, oshqozon osti bezi va qalqonsimon bezoldi bezlari funksiyasining buzilishi bilan bog'liq nevrologik sindromlar, ularning klinik tasviri va davosi ko'rib chiqilgan.
Nerv tizimining qon kasalliklari bilan bog'liq sindromlari: Anemiyalar (V12-defitsit, temir tanqisligi, o'roqsimon hujayrali, talassemiya), leykozlar, mieloma kasalligi, limfogranulematoz, politseitemiya, gemorragik diatezlar va trombozlar natijasida yuzaga keladigan nevrologik sindromlar yoritilgan.
Nerv tizimining biriktiruvchi to'qima kasalliklari (kollagenozlar) bilan bog'liq sindromlari: Vaskulitlar, revmatoid artrit, tizimli qizil yug'rich, sklerodermiya, Shegren sindromi, revmatizm kabi kollagenozlar natijasida yuzaga keladigan nevrologik buzilishlar, jumladan, nevropatiyalar, ensefalopatiyalar va miyelopatiyalar bayon etilgan.
Nerv tizimining kichik chanoq a'zolari patologiyasi va homiladorlik asoratlari bilan bog'liq sindromlari: Kichik chanoq a'zolarining yallig'lanishi, o'smalari, homiladorlikning toksikozlari va klimakterik sindromlar natijasida yuzaga keladigan nevrologik sindromlar, jumladan, radikulyar sindromlar, ensefalopatiyalar va insultlar ko'rib chiqilgan.
Nerv tizimining ichki a'zolarining yomon sifatli o'smalari bilan bog'liq sindromlari: O'pka, oshqozon, jigar, sut bezi, buyrak, bachadon kabi ichki a'zolar saratoni natijasida yuzaga keladigan nevrologik sindromlar, jumladan, metastazlar, toksik ensefalopatiyalar va paraneoplastik sindromlar bayon etilgan.
Nerv tizimining allergik kasalliklar bilan bog'liq sindromlari: Allergiya natijasida yuzaga keladigan nevrologik buzilishlar, jumladan, diffuz, serebral va periferik nevroallergiya sindromlari, ularning patogenezi va klinik ko'rinishlari batafsil o'rganilgan.
Nerv tizimining porfiriya bilan bog'liq sindromlari: Porfiriya kasalligining o'tkir va surunkali shakllari natijasida yuzaga keladigan nevrologik sindromlar, jumladan, jigar ensefalopatiyasi, neyropatiyalar va Markaziyl nerv sistemasining zararlanishi haqida ma'lumot berilgan.