Чақалоқлар камқонлиги

Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma «Chaqaloqlar kamqonligi» mavzusini chuqur o'rganishga qaratilgan. Unda chaqaloqlarda kamqonlikning turli shakllari, kelib chiqish sabablari, klinik belgilari, tashxislash usullari va davolash yo'llari batafsil yoritilgan. Qo'llanma talabalarning mustaqil tayyorlanishlari uchun mo'ljallangan bo'lib, nazariy bilimlarni amaliy ko'nikmalar bilan boyitishga yordam beradi. Turli laboratoriya tekshiruvlari, gemotransfuziya prinsiplari va gemorragik kamqonlik sabablari hamda diagnostikasi tahlil qilingan. Shuningdek, tug'ma va orttirilgan kamqonlik turlari, ularning oqibatlari va oldini olish choralari ham ko'rsatib o'tilgan.

Asosiy mavzular

Kamqonlikning umumiy tushunchasi va tasnifi: Kamqonlikning ta'rifi, eritrotsitlarning va gemoglobinning qon hajmi bir biriliga kamayishi sifatida tushuntiriladi. Chaqaloqlarda kamqonlik ko'rsatkichlari, hayotning turli davrlarida gemoglobin miqdorining normal qiymatlari va kamayish mezonlari keltirilgan. Shuningdek, kamqonlikning kelib chiqish sabablari (qon ketishi, gemoliz, gemopoezning buzilishi) umumiy ko'rinishda bayon qilingan.
O'tkir gemorragik kamqonlik: O'tkir qon ketishining sabablari (fetomaternal transfuziya, fe'o-fet'al qon ketishi, kindik qon ketishi va boshqalar) va uning klinik belgilari (rangparlik, taxikardiya, taxipnoe, mushak gipotoniya va h.k.) batafsil yoritilgan. Postgemorragik shok holati, uning belgilari va davolash usullari, jumladan, gemotransfuziya haqida ma'lumot berilgan.
Gemoilitik kamqonlik: Gemoilitik kamqonlikning etiologiyasi (izoimmun va orttirilgan gemolitik kamqonliklar) va turlari (Rhesus, ABO, GM, irsiy gemolitik kamqonliklar, talassemiyalar) keltirilgan. Gemoilitik kamqonlikning klinik belgilari (sariqlik, gepatospienomegaliya, rangparlik) va diagnostikasi (bilirubin, retikulotsitlar, Kumbs sinamasi) tavsiflangan.
Eritrotsitlar hosil bo'lishining buzilishi bilan bog'liq kamqonliklar: Bu turdagi kamqonliklarning etilogiyasi (gipoplastik, aplastik kamqonliklar, Dajmon-Blekan, Fanconi sindromlari, talassemiyalar, temir tanqisligi va h.k.) ko'rsatib o'tilgan. Ushbu kasalliklarning klinik belgilari, laborator tashxisi (suyak ko'migi biopsiyasi, gemoglobin, eritrotsitlar) va davolash usullari (prednizolon, gemotransfuziya, suyak ko'migi ko'chirib o'tkazish) haqida ma'lumot berilgan.
Fiziologik kamqonlik: Muddatida va muddatidan ilgari tug'ilgan chaqaloqlardagi fiziologik kamqonlikning sabablari va xususiyatlari yoritilgan. Gemoqlobin miqdorining pasayishi va uni to'ldirish choralari haqida so'z boradi.
Gematransfuziya: Gematransfuziyaning qachon qo'llanilishi, asosiy ko'rsatmalari, gemotransfuziyaning hajmini hisoblash usullari (Nayburg-Stokman formulasi) va asosiy asoratlari batafsil bayon qilingan.
Tadqiqotlar va testlar: Kitob oxirida berilgan vaziyatli masalalar va test savollari talabalar bilimini mustahkamlash va o'z-o'zini tekshirishga yordam beradi. Ular orqali nazariy bilimlarni amaliy qo'llash ko'nikmalari shakllanadi.