Дефицитные анемии у детей

Ushbu o'quv-metodik qo'llanma bolalar orasida uchraydigan kamqonlik, xususan, temir yetishmovchiligi anémiyasi (TAY)ning sabablari, patogenezi, diagnostikasi, davolash va oldini olish usullarini chuqur yoritib beradi. Unda kasallikning bolalar sog'lig'iga ta'siri, uni aniqlash mezonlari, laboratoriya ko'rsatkichlari va davolashning zamonaviy yondashuvlari batafsil bayon etilgan. Qo'llanmada shuningdek, kasallikning oldini olish bo'yicha tavsiyalar, xavf guruhidagi bolalarni kuzatish va ularga ko'rsatiladigan yordam haqida ham ma'lumot berilgan.

Asosiy mavzular

Temir yetishmovchiligi anémiyasi (TAY)ning etiologiyasi va patogenezi: Ushbu mavzu bolalarda TAYning rivojlanishiga olib keladigan sabablar, jumladan, ovqatlanishning noto'g'riligi, temirning so'rilishidagi muammolar, qon yo'qotishlar va boshqa omillarni tahlil qiladi. Kasallikning rivojlanish mexanizmlari, ya'ni temirning organizmdagi roli va uning yetishmasligi natijasida yuzaga keladigan o'zgarishlar, jumladan, gemoglobin sintezining buzilishi va to'qimalardagi trofik o'zgarishlar batafsil tushuntiriladi.
TAYning klinikasi va diagnostikasi: Qo'llanmada TAYning umumiy anémik sindromi va temir tanqisligi (sideropenik) belgilari, jumladan, teri va shilliq qavatlarning o'zgarishi, mushaklarning zaiflashuvi, immunitetning pasayishi kabi ko'rinishlari yoritilgan. Kasallikni aniqlashda laboratoriya tekshiruvlari, xususan, qon tarkibining o'zgarishi, gemoglobin, eritrotsitlar va serumdagi temir darajasini baholash muhimligi ta'kidlangan.
TAYni davolash va parvarishlash tamoyillari: Ushbu bo'limda temir preparatlari bilan davolashning asosiy tamoyillari, jumladan, preparatlarni tanlash, dozalash va davolash muddatlari haqida ma'lumot berilgan. Peroral va parenteral temir preparatlari, ularning qo'llanilishi, samaradorligi va potensial nojo'ya ta'sirlari hamda bolalarda kasallikni davolashda ovqatlanish rejimining o'rni tushuntirilgan.
TAYning oldini olish: Qo'llanmada bolalarda TAYning oldini olish bo'yicha chora-tadbirlar, jumladan, homilador ayollarning to'g'ri ovqatlanishi, bolalarni temirga boy oziq-ovqatlar bilan ta'minlash va xavf guruhidagi bolalarni dispanser nazoratida saqlash muhimligi ta'kidlangan. GESTACh va boshqa profilaktik chora-tadbirlar ham ko'rsatilgan.
Turli etiologiyali anemiyalar va ularning tasnifi: Qo'llanmada temir yetishmovchiligi anémiyasidan tashqari, vitamin yetishmovchiligi, gemolitik, gipoplastik va boshqa turdagi anemiyalarning tasnifi va diagnostikasi ham qisqacha yoritib berilgan.