Микроиқтисодиёт

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Toshkent Moliya Institutining "Biznes va tadbirkorlik" kafedrasi tomonidan nashr etilgan "Mikroiqtisodiyot" fanidan ma'ruza matnidir. Kitobda iqtisodiyotning asosiy tushunchalari, mikroiqtisodiyotning predmeti, talab va taklif, bozorlar, xarajatlar, ishlab chiqarish, monopoliya kabi mavzular chuqur yoritilgan. Har bir mavzu uchun nazariy ma'lumotlar, misollar va grafiklar keltirilgan. Kitob, talabalarga mikroiqtisodiyotning nazariy va amaliy jihatlarini o'zlashtirishga yordam beradi.

Asosiy mavzular

• Kirish: O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi, Toshkent Moliya Instituti, "Biznes va tadbirkorlik" kafedrasi, "Mikroiqtisodiyot" fani, ma'ruza matni.
• 1-mavzu. Mikroiqtisodiyot fani: Mikroiqtisodiyotning predmeti, maqsadi va vazifalari. Resurslar va talab. Iqtisodning asosiy masalalari. Bozor va uning vazifasi.
• 2-mavzu. Iqtisodiy bazis: Iqtisodiy talab va iqtisodiy ne'matlar. Ishlab chiqarish imkoniyatlari va ulardan foydalanish. Pozitiv va normativ tahlil. Tovarlar oqimi modeli.
• 3-mavzu. Talab va taklif: Talab, uning manbalari va ta'sir etuvchi omillar. Talab qonuni va talab funksiyasi. Taklif va unga ta'sir etuvchi omillar. Taklif qonuni, taklif funksiyasi va davrlari.
• 4-mavzu. Bozor muvozanati: Bozor muvozanati va muvozanat narxi. Bozor muvozanatiga ta'sir etuvchi omillar. Maksimal va minimal narxlar. Iste'molchi va ishlab chiqaruvchi yutug'i.
• 5-mavzu. Talab va taklifning elastikligi: Elastiklik va uning turlari. Kesishgan talab elastikligi. Taklif elastikligi.
• 6-mavzu. Iste'molchi tanlovi: Naflilik nazariyasi. Naflilik funksiyasi, umumiy va chekli naflilik. Befarqlik egri chiziqlari. Byudjet chizig'i va byudjet chegarasi. Iste'molchi tanlovi va muvozanatlik sharti.
• 7-mavzu. Daromad va almashish samarasi: Daromad-iste'mol va narx-iste'mol chiziqlari. Normal va past toifali tovarlar uchun daromad va almashish samarasi. O'rin bosuvchi va to'ldiruvchi tovarlar.
• 8-mavzu. Bozor va tavakkalchilik: Tavakkalchilik tushunchasi. Tavakkalchilikni o'lchash va unga munosabat. Tavakkalchilikni kamaytirish usullari.
• 9-mavzu. Firmaning tashkiliy-iqtisodiy asoslari: Tadbirkorlik shakllari. Firmaning mulk shakllari bo'yicha tasnifi. Mas'uliyati cheklangan va cheklanmagan jamiyatlar. Davlat korxonalari va aksiyadorlik jamiyatlari.
• 10-mavzu. Ishlab chiqarish nazariyasi: Ishlab chiqarish omillari. Ishlab chiqarish funksiyalari. Izoquanta va chekli texnik almashtirish normasi.
• 11-mavzu. Ishlab chiqarish xarajatlari: Qisqa va uzoq muddatli oqaliqdagi xarajatlar. Umumiy, o'zgaruvchan va chekli xarajatlar. O'rtacha xarajatlar va ularning grafigi.
• 12-mavzu. Raqobat va monopoliyada foyda: Raqobatlashgan bozorda firma foydasi. Monopol bozorda firma foydasi. Qisqa muddatli va uzoq muddatli strategiyalar.
• 13-mavzu. Raqobatlashgan firmaning uzoq muddatli va qisqa muddatli taklifi: Raqobatlashgan firmaning uzoq va qisqa muddatli muvozanati. Tarmoq taklifi. Skalaga qarab xarajatlar o'zgarishi.
• 14-mavzu. Bozor hokimiyati: Monopoliya, oligopoliya, monopol raqobat. Narx belgilash tamoyillari. Iste'molchi va ishlab chiqaruvchi ortiqchaliklari.
• 15-mavzu. Narx nazorati: Narx nazoratining turlari. Iste'molchi va ishlab chiqaruvchi ortiqchaligiga ta'siri. Davlatning narx siyosati.
• 16-mavzu. Ish haqi va me'nat bozori: Me'nat bozorining turlari. Ish haqi stavkalari differensiyasi. Mehnat taklifi va talabi. Daromad va almashish samarasi.
• 17-mavzu. Kapital va Investitsiya: Asosiy va aylanma kapital. Diskontrlangan qiymat. Investitsiyani hisoblash.
• 18-mavzu. Bozor va Tavakkalchilik: Tavakkalchilik turlari. Tavakkalchilikni o'lchash. Bozor signallari. Moliya va tavakkalchilik.
• 19-mavzu. Umumiy muvozanatlik: Qisman va umumiy muvozanatlik. Narxlar va taklifning o'zgarishi. Tovar muvozanati.