Математик картография
O‘zbek tilida matematik kartografiya fani bo‘yicha fundamental tadqiqotdir. Kitobda kartografiya nazariyasining asosiy tushunchalari, jumladan, geodezik asoslar, kartografik proyeksiya turlari va ularning xossalari, undagi o‘zgarishlar, klassifikatsiya, tanlash usullari, shuningdek, turli xil kartografik proyeksiya uslublarining qo‘llanilishi batafsil yoritilgan. Kitob zamonaviy geoinformatika va kartografiya yutuqlariga asoslanadi va talabalar, o‘qituvchilar hamda soha mutaxassislari uchun muhim manbadir.
Asosiy mavzular
- Kartografiyaning geodezik asoslari: Ushbu bo‘limda kartografiya uchun zarur bo‘lgan geodezik ma’lumotlar, yer yuzasining modellari (shar va ellipsod), koordinatalar tizimi, meridian va parallel chiziqlarining o‘ziga xos xususiyatlari hamda ularni hisoblash usullari haqida ma’lumot berilgan.
- Xaritlarning matematik asoslarining elementlari: Mazkur bo‘limda xaritani tuzishda qo‘llaniladigan asosiy matematik elementlar, xususan, xarita masshtabi, kartografik proyeksiya, kartografik setka, koordinatalar to‘ri, xarita ramkasi va ularning ahamiyati haqida so‘z boradi.
- Kartografik proyeksiya-larda yanglishlar: Ushbu bobda kartografik proyekiyalarda yuzaga keladigan turli xil yanglishlar (distorsions) va ularning turlari, mazmun-mohiyati, ular xaritada qanday aks etishi, shu jumladan, uzunlik, maydon, burchak va shakl o‘zgarishlari haqida ma’lumot berilgan.
- Kartografik proyeksiya-larning klassifikatsiyasi: Bo‘limda kartografik proyektsiyalarni klassifikatsiya qilishning turli usullari, ya’ni tashqi belgilari, o‘zgarishlar xarakteri va kattaligi, normal kartografik to‘r ko‘rinishi, matematik elementlarning parametrlari tarkibiga ko‘ra tasniflanishi haqida batafsil tushuntirilgan.
- Kartografik proyeksiya-larning tanlash: Kitobning ushbu qismida kartografik proyeksiya-larning tanlashning umumiy qoidalari, xususan, ob’ektlar, xarita va uning maqsadi, hamda o‘zgarishlar xarakteri va kattaligini hisobga olgan holda tanlash asoslari yoritilgan. Shuningdek, ekspert tizimlar va avtomatik tanlash usullari haqida ma’lumot berilgan.