Materialshunоsliк

Ushbu qo'llanma O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi Namangan Muhandislik-Texnologiya Instituti tomonidan tayyorlangan bo'lib, 'Materialshunoslik' fanidan tajriba ishlarini bajarish bo'yicha uslubiy qo'llanmadir. Qo'llanma yengil sanoat maxsulotlarini konstruksiyalash va texnologiyasi yo'nalishidagi bakalavrlar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• 1-Tajriba ishi. Mavzu. To'qimachilik tolalari tasnifi.: Bu tajriba ishida to'qimachilik tolalari, ularning turlari, klassifikatsiyasi va xossalari haqida ma'lumot beriladi. Tolalar tabiiy va kimyoviy turlarga bo'linishi, ularning fizik-mexanik xossalari va ishlatilishi yoritiladi. Shuningdek, tolalarni ajratish usullari, mikroskopik tuzilishi va boshqa xususiyatlari o'rganiladi.
• 2-Tajriba ishi. Mavzu: To'qimachilik tolalarini bir-biridan ajratish usullari.: Ushbu tajriba ishida to'qimachilik tolalarini aniqlash va ajratish usullari, jumladan, organoleptik, mikroskopik va kimyoviy usullardan foydalanish tartibi ko'rsatilgan. Har bir tola turi uchun yonish xususiyatlari va kimyoviy moddalarga nisbatan reaksiyasi jadval holatida berilgan.
• 3-TAJRIBA IShI. Mavzu. To`qimachilik iplarini uzilish kuchi va cho`zilishini aniqlash.: Mazkur tajriba ishida iplarning uzilish kuchi va cho'zilishini aniqlash usullari, ishlatiladigan mashinalarning tuzilishi va ishlash prinsipi o'rganiladi. Iplarning turli mexanik xossalarini aniqlash va hisoblash usullari keltirilgan.
• 4-tajriba ishi. Mavzu: To`qimachilik materiallarini o`lchami, massa va tuzilish tavsiflarini o`rganish.: Ushbu tajriba ishida gazlamalarning geometrik o'lchamlari (uzunlik, en, qalinlik), massasi, zichligi, tuzilishi va boshqa xarakteristikalarini aniqlash usullari va hisoblash formulalari keltirilgan. Gazlamalarning turli turlari va ularning xossalari haqida ma'lumot beriladi.
• Tajriba ishi №5. Mavzu: Tikuvchilik materiallarini kirishishi va rang mustahkamligini aniqlash.: Mazkur tajriba ishida tikuvchilik materiallarining rangini yo'qotish va kirishish xususiyatlarini aniqlash usullari, jumladan, yuvish, ishqalanish, quyosh nuri va boshqa tashqi omillarning ta'siri o'rganiladi. Rangning mustahkamligi va kirishish ko'rsatkichlari aniqlanadi.
• Tajriba ishi №6. Mavzu: Tikuvchilik materiallarini kapilyarligini aniqlash.: Ushbu tajriba ishida tikuvchilik materiallarining namlik va issiqlik ta'sirida o'zgarish xususiyatlari, jumladan, namlikni tortish (kapillyarlik) va suvni shimish qobiliyati aniqlanadi. Shuningdek, materiallarning kirishish xususiyatlari ham o'rganiladi.
• Tajriba ishi №7. To`qimachilik materiallarini namligini aniqlash.: Mazkur tajriba ishida to'qimachilik materiallarining namligini aniqlash usullari va qo'llaniladigan uskunalar bilan tanishish asosiy maqsad qilib belgilangan. Namlikni aniqlash jarayoni, uning turlari va namlikni aniqlashda ishlatiladigan uskunalar (AK-2 apparati) haqida ma'lumotlar beriladi.
• Tajriba ishi №8. Tikuvchilik materiallarini bir davrli deformatsiyasini aniqlash.: Ushbu tajriba ishida tikuvchilik materiallarining bir davrli deformatsiyasini aniqlash usullari va qurulmalari bilan tanishish hamda ushbu jarayonlarda materiallarning uzish kuchi, cho'zilishdagi uzayishi va boshqa mexanik xossalarini aniqlash o'rganiladi.