Иссиқлик техникаси ва иссиқлик техник ускуналари фанидан ёқилғи ва унинг ёниш жараёнини ҳисоблаш бўйича
Ushbu uslubiy qo'llanma Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, unda "Qurilish materiallari, buyumlari va konstruksiyalarini ishlab chiqarish" mutaxassisligi talabalari uchun mo'ljallangan. Qo'llanmada issiqlik texnikasi va issiqlik texnik uskunalari fanining nazariy va amaliy jihatlari yoritilgan. Xususan, yoqilg'i turlari, ularning umumiy xossalari, issiqlik chiqarish qobiliyati, yonish jarayonini hisoblash, hosil bo'lgan mahsulotlarni aniqlash, material va issiqlik balansini tuzish kabi muhim mavzular chuqur tahlil qilingan. Shuningdek, turli yoqilg'ilarni yonish jarayonini hisoblashga oid misollar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Yoqilg'i turlari: Ushbu bo'limda qattiq (o'tin, torf, ko'mir turlari), suyuq (neft, mazut) va gaz (tabiiy gaz, koks gazi) yoqilg'ilarining tasnifi, kelib chiqishi va asosiy xossalari tushuntirilgan.
- Yoqilg'ilaming umumiy xossalari: Bu qismda yoqilg'ilarga qo'yiladigan talablar, ularning energetik va texnologik xarakteristikasi, sanoat yoqilg'ilarining sinflanishi, tarkibi va shu kabi muhim ma'lumotlar bayon etilgan.
- Yoqilg'ining issiqlik chiqarish qobiliyati: Yoqilg'ining issiqlik chiqarish qobiliyatini hisoblash usullari, jumladan, kimyoviy tarkibga asoslangan holda va tajriba natijasida aniqlash yo'llari keltirilgan.
- Yonish jarayonini hisoblash: Yonish reaksiyalari tenglamalari, yoqilg'ini yonishi uchun zarur bo'lgan kislorod va havo miqdorini aniqlash, shuningdek, yonishdan hosil bo'lgan gazlar tarkibi va haroratini hisoblash usullari tushuntirilgan.
- Yonish jarayonining material balansi: Yonishdan hosil bo'lgan mahsulotlar (gazlar) tarkibini aniqlagandan so'ng, hisoblashlarning to'g'riligini tekshirish uchun material balansi tuzish usullari ko'rsatilgan.
- Yoqilg'i yonishini bir birlik uchun analitik hisoblash: Usbu mavzu yoqilg'i yonishining haroratini, hosil bo'lgan mahsulotlarni aniqlash va shu kabi hisoblashlar uchun muhimdir.