Исследование несимметричных режимов при электроснабжении высокоскоростного электрического транспорта
Ushbu maqola O‘zbekiston Respublikasida yuqori tezlikdagi temir yo‘l transportini elektr ta’minlashda uch fazali elektr tarmoqlarida uchraydigan nosimmetrik rejimlarni o‘rganishga bag‘ishlangan. Yuqori tezlikda harakatlanayotgan elektropoezdlarining katta energiya iste’moli elektr uzatish liniyalari va kontakt tarmoqlarda katta toklar paydo bo‘lishiga olib keladi. Elektr lokomotivining bir fazali kuchli yuklamasi uch fazali elektr tarmog‘ida nosimmetriyalarga olib keladi, ya’ni fazalarda har xil toklar oqadi. Bu nosimmetriya energiya yo‘qotishlarini ko‘paytiradi va ishlamay qolishlarni kamaytiradi, shuningdek, elektrovozlar va barcha elektr ta’minoti tizimining ishonchliligini oshiradi. Maqolada nosimmetriya holatini tahlil qilish va uni tuzatish usullari, jumladan, uch fazali tizimning nosimmetrik yuklamasini simmetriyalash uchun kondensator batareyalaridan foydalanish muhokama qilinadi.
Asosiy mavzular
- O‘zbekistonda yuqori tezlikdagi temir yo‘llarining rivojlanishi: O‘zbekistonda 200-250 km/soat tezlikda harakatlanuvchi elektrlashtirilgan yuqori tezlikdagi temir yo‘llari qurilmoqda. Bu sayohat vaqtini qisqartiradi va yo‘llarning o‘tkazish qobiliyatini oshiradi.
- Yuqori tezlikdagi poezdlarning elektr ta’minotidagi nosimmetriya muammolari: Yuqori tezlikdagi poezdlarning katta energiya iste’moli elektr uzatish liniyalari va kontakt tarmoqlarda katta toklar paydo bo‘lishiga olib keladi. Bir fazali lokomotivning yuklamasi uch fazali tarmoqda nosimmetriya hosil qiladi, bu esa tok va kuchlanishning nosimmetriyasiga olib keladi.
- Nosimmetriyaning ta’siri va uni bartaraf etish usullari: Nosimmetriya energiya yo‘qotishlarini ko‘paytiradi, elektrooborudovaniye va elektr ta’minoti tizimining ishonchliligini pasaytiradi. Nosimmetriyalarni simmetriyalash uchun kompensatsiya usullari, jumladan, kondensator batareyalari va reaktorlardan foydalanish ko‘rib chiqiladi.
- Nosimmetrik rejimlarni tahlil qilish: Nosimmetrik rejimlarni tahlil qilish uchun matematik modellar ishlab chiqish va interval tahlili usullaridan foydalanish tavsiya etiladi. To‘g‘ri, teskari va nol ketma-ketliklar usullari ham nosimmetriyalash jarayonini tahlil qilishni osonlashtiradi.