O`zbek tilidan ma`ruzalar majmuasi

Ushbu qo'llanma o'zbek tili grammatikasining asosiy bo'limlarini qamrab olgan. Unda fonetika, leksikologiya, morfemika, so'z yasalishi, sintaksis kabi muhim mavzularga oid ma'lumotlar jamlangan. Nazariy ma'lumotlar tushunarli tilda bayon etilgan, misollar bilan mustahkamlangan va talabalarning mustaqil ishlashi uchun savollar bilan to'ldirilgan.

Asosiy mavzular

  • Fonetika: Tilning tovush tizimi, nutq tovushlarining hosil bo'lishi, unli va undosh tovushlar, tovush o'zgarishlari va bo'g'in kabi mavzularni o'z ichiga oladi.
  • Leksikologiya: So'zning lug'aviy va grammatik ma'nolari, bir ma'noli va ko'p ma'noli so'zlar, o'z va ko'chma ma'nolar, ma'no ko'chishi, omonim, sinonim, antonim va boshqa leksik birliklar haqida ma'lumot beriladi.
  • Morfemika va so'z yasalishi: So'zning tarkibiy qismlari (o'zak, qo'shimcha), qo'shimchalarning turlari, so'z yasalish usullari (affiksatsiya, kompozitsiya, abbreviatsiya va boshqalar) yoritiladi.
  • Sintaksis: So'z birikmalari, gap tuzilishi, gap bo'laklari (ega, kesim, aniqlovchi, to'ldiruvchi, hol), gaplarning turlari (darak, so'roq, buyruq, undov) kabi sintaktik birliklar va kategoriyalar tahlil qilinadi. Uyushiq bo'laklar, ajratilgan bo'laklar va ko`chirma gaplar haqida ma'lumotlar beriladi.
  • Uslubiyat: Adabiy til uslublari (so'zlashuv, ilmiy, rasmiy-idoraviy, ommabop, badiiy), ularning xususiyatlari va qo'llanish doiralari muhokama qilinadi. Til vositalarining nutqda maqsadga muvofiq ishlatilishi masalalari ko'rib chiqiladi.Nutq madaniyati haqida ma'lumot beriladi.