Проблема личности и государства в русской антиутопии
Ushbu ilmiy ish XX asrda paydo bo'lgan va rivojlangan antiutopiya janrining rus adabiyotidagi o'rni va ahamiyatini tahlil qiladi. Asarda Yevgeniy Zamyatinning "Biz" romani va Andrey Platonovning "Qoziq" hamda "Yosirlik dengiz" qissalari asosida antiutopiya janrining o'ziga xos xususiyatlari, undagi asosiy mavzular va uslubiy jihatlar ochib berilgan. Muallif antiutopiyaning jamiyatdagi muammolar, texnologik taraqqiyotning salbiy oqibatlari va totalitar tuzumlarning inson ruhiyatiga ta'siri kabi dolzarb masalalarni ko'tarishini ta'kidlaydi. Ishning asosiy maqsadi antiutopiya janrining mohiyatini tushuntirish va uning adabiyotimizni tushunishga qo'shgan hissasini ko'rsatishdir.
Asosiy mavzular
- Utopiya va antiutopiya janrlarining o'ziga xos xususiyatlari: Bu mavzu qismida utopiya va antiutopiya janrlarining ta'riflari, ularning bir-biridan farqlari, janrning tarixiy rivojlanishi va o'ziga xos elementlari tahlil qilinadi. Utopiya ideal jamiyatni tasvirlasa, antiutopiya shu jamiyatning salbiy jihatlarini, insoniyat duch kelishi mumkin bo'lgan xatarlarni ochib beradi.
- Yevgeniy Zamyatinning "Biz" romani va uning antiutopik xususiyatlari: Bu qismda Zamyatinning "Biz" romani yaratilish tarixi, undagi asosiy g'oyalar va ijtimoiy-siyosiy muammolar yoritilgan. Romanning nomlanishi, "Biz" va "Men" shaxsiy va jamoaviy ruhiyatning to'qnashuvi, insonning irodasi va erkinligining cheklanishi kabi mavzular chuqur tahlil qilingan.
- Andrey Platonov ijodida antiutopiya janri: "Qoziq" va "Yosirlik dengiz": Bu mavzu qismida Andrey Platonovning "Qoziq" va "Yosirlik dengiz" asarlari orqali antiutopiya janrining rus adabiyotida o'ziga xos yo'nalishlari ko'rsatilgan. Asarlarda totalitar tuzumlar sharoitida insonning ezilishi, jamiyat qurilishidagi xatolar va falsafiy qarashlar tahlil etilgan.
- Antiutopiyaning XX asr jamiyati va madaniyatiga ta'siri: Bu bo'limda antiutopiya janrining umuminsoniy muammolarni ko'tarishi, texnologik taraqqiyot va jamiyat rivojlanishining salbiy oqibatlariga oid ogohlantirishlari hamda ushbu janrning XX asr falsafasi va adabiyotiga ta'siri haqida so'z boradi.