Эрон тарихи
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, Toshkent Davlat Sharqshunoslik Instituti "Xorijiy Mamlakatlar Tarixi" kafedrasi tomonidan tayyorlangan. Kitob Eron tarixini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, o'quv qo'llanma sifatida mo'ljallangan. Unda qadimgi davrlardan to 2009 yilgacha bo'lgan Eron tarixi, madaniyati va siyosiy hayoti yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Kirish. Kursning maqsadi va vazifalari. Eron hududi va aholisi. Jahon madaniyatida tutgan o'rni.: Kursning maqsadi talabalarni mintaqa (mamlakat) madaniyati tarixining asosiy bosqichlari bilan tanishtirish. Eron hududi, iqlimi, tabiiy resurslari va aholisi haqida ma'lumot beriladi. Eron madaniyatining jahon madaniyatidagi ahamiyati ko'rsatiladi.
- Eronda ilk davlatchilik. Qadimgi Elam va Midiya davlatlarining tashkil topishi va taraqqiyoti.: Elam davlatining tashkil topishi, xo'jalik hayoti, ijtimoiy munosabatlari, yuksalishi va inqirozi o'rganiladi. Midiya davlatining ijtimoiy-iqtisodiy hayoti va madaniyati tahlil qilinadi.
- Axomaniylar davlatining tashkil topishi va yuksalishi. Davlat tizimi.: Fors qabilalarining Eron hududiga kelib o'rnashishi, Axomaniylar davlatining tashkil topishi, davlat boshqaruvi va madaniyati haqida ma'lumot beriladi. Imperiya tuzilishi, satrapliklar va soliq tizimi ko'rib chiqiladi.
- Aleksandr Makedonskiyning harbiy yurishlari. Axomaniylar davlatining qulashi.: Yunon-makedon davlatining tashkil topishi, Aleksandr Makedonskiyning Sharqqa yurishlari, Axomaniylar davlatining qulashi va ellinizm madaniyatining tarqalishi haqida hikoya qilinadi.
- Salavkiylar davlati. Eron va ellinizm.: Salavkiylar davlatining tashkil topishi, ularning Eron hududidagi siyosati, yunon va fors madaniyatlarining integratsiyasi va assimilyatsiyasi, Salavkiylar davlatining tanazzuli o'rganiladi.
- Sosoniylar davlati.: Sosoniylar davlatining tashkil topishi, davlat boshqaruvidagi islohotlar, diniy vaziyat va boshqa davlatlar bilan aloqalari tahlil qilinadi.
- Eron Arab xalifaligi tarkibida.: Islomning paydo bo'lishi, arablar istilosi, Umaviylar va Abbosiylar xalifaligi davrida Eronning ahvoli va ijtimoiy-siyosiy qarashlari tahlil qilinadi.
- Eronга Mo'g'ullar bosqini va uning salbiy oqibatlari. Hulagular davlati.: Mo'g'ullar bosqini, vayronagarchiliklar, Хулагулар davlati va Eronda тарих va iktisodiy vaziyat tahlil qilinadi.
- Сафавиylar davlati.: siyosiy taroqlik davri, Savafiyalar davlatini tashkil topishi Savaviylarning yuksalishi Sabaviylaring tanazzuli izohlanadi.