Махсарнинг асосий касалликларини ўрганиш ва кураш чораларини ишлаб чиқиш
Ushbu avtoreferatda, qishloq xo'jaligi fanlari bo'yicha falsafa doktori (PhD) Y.X. Buronovning "Mахсарнинг асосий касалликларини ўрганиш ва кураш чораларини ишлаб чиқиш" mavzusidagi dissertatsiyasi bo'yicha qisqacha ma'lumot berilgan. Tadqiqotda mахсар ўсимлигининг асосий касалликлари (zang, qo'ng'ir dog'lanish, fuzarioz so'lish) aniqlanib, ularning tarqalishi, keltiradigan zararlari va ularga qarshi kurash choralari o'rganilgan. Tadqiqotda tavsiya etilgan agrotexnik hamda kimyoviy vositalarning samaradorligi aniqlangan va qishloq xo'jaligida qo'llanilishi bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Asosiy mavzular
- Tadqiqotning dolzarbligi va zarurati: Global iqlim o'zgarishlari, aholi sonining o'sishi va suv tanqisligi sharoitida mахсар ўсимлигини samarali foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Mахсар касалликлари, xususan zang, qo'ng'ir dog'lanish va fuzarioz sўlish, ekin maydonlariga katta iqtisodiy zarar yetkazadi. Shu sababli, bu kasalliklarga qarshi kurash choralari va tadqiqotlari dolzarb hisoblanadi.
- Mахсар касалликлари ва ularga qarshi kurash choralari: Tadqiqotda mахсарнинг асосий касалликлари sifatida zang, qo'ng'ir dog'lanish va fuzarioz sўlish aniqlangan. Ularning tarqalishi, rivojlanishi va o'simlikka yetkazadigan zararlari turli hududlarda o'rganilgan. Tadqiqot natijasida, ushbu kasalliklarga qarshi samarali kurash choralari, jumladan, urug'larni dorilash va o'simlikni o'suv davrida kimyoviy vositalar bilan ishlov berish tavsiya etiladi.
- Agrotexnik va kimyoviy vositalarning samaradorligi: Mахсар ўсимлигининг касалликларга chidamliligini oshirish hamda hosildorlikni ko'paytirish uchun turli agrotexnik tadbirlar (ekan ekish muddatlari, urug' sarflash me'yorlari) va kimyoviy vositalar (fungitsidlar, urug'dorilagichlar)ning samaradorligi aniqlangan. Tadqiqotda eng samarali vositalar va ulardan foydalanish me'yorlari ko'rsatib berilgan.
- Iqtisodiy samaradorlik: Tadqiqotda qo'llanilgan kimyoviy vositalarning iqtisodiy samaradorligi ham o'rganilgan. Xususan, urug' dorilagichlar va fungitsidlardan foydalanish natijasida qancha hosil saqlab qolinganligi, qo'shimcha hosil olinganligi va bu tadbirlarning iqtisodiy samarasi hisoblab chiqilgan.