Sog’lom va bemor вolalarning parvarishi Bolalarning parvarishi

Ushbu o'quv-uslubiy qo'llanma tibbiyot oliy o'quv yurtlari pediatriya fakulteti 2-kurs talabalari uchun mo'ljallangan. Unda bola huquqlari konvensiyasi, bolalar shifoxonasining ishlash tartibi, bola huquqlarining himoyasi, axloqiy me'yorlar, tibbiyot xodimlari va hamshiralarning etikasi, turli kasalliklarda parvarishlash, gigiyena qoidalari, bolalarni jismoniy va asab-ruhiy tarbiyalash vositalari hamda ovqatlanish tartib-qoidalari kabi muhim mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

Bola huquqlari konvensiyasi. Xalqaro konvensiya. Bolalar shifoxonasi ishini tashkil etish. Qabul va davolash bo’limlarining ish tartibi, jihozlanishi, tuzilishi.: Ushbu mavzu bola huquqlari konvensiyasi bilan tanishish, bolalar shifoxonasining strukturasi va ish faoliyatini, bemor bolalarni qabul qilish tartib-qoidalarini o’rganishga bag’ishlangan. Unda bolalar huquqlarini himoya qilish, shifoxonalar tasnifi, qabul va davolash bo’limlarining xonalari kabi jihatlar yoritilgan.
Bolalar sog’lig’ini himoya qilishda oilaning roli. Tibbiyot xodimlarining etika – deontologik asoslari. Tibbiyot hamshirasining huquq va burchlari.: Mavzu bolalar sog’lig’ini saqlashda ota-onalar rolini, tibbiyot xodimlari faoliyatidagi etika – deontologik asoslarini va tibbiyot hamshirasining huquq va burchlarini o’zlashtirishga qaratilgan. Bunda oila vazifalari, tibbiyot etikasi, deontologiya tushunchalari, hamshiraning axloqiy belgilariga urg’u berilgan.
Bolalar muassasalari xodimlarining shaxsiy gigiyenasi. Tibbiyot xodimlarining tashqi ko’rinishi va kiyinishi. Bo’lim va palatalarni tuzilishi va unga qo’yiladigan sanitar- gigiyenik talablar.Funksional karovat va undan foydalanish qoidalari. Og’ir bemorlarni transportirovka qilish.: Ushbu mavzu bolalar muassasalari xodimlari uchun shaxsiy gigiyena qoidalari, tibbiyot xodimining tashqi ko’rinishi va kiyinishi, bo’lim va palatalar tuzilishi, sanitar-gigiyenik talablar, funksional karovatdan foydalanish va og’ir bemorlarni transportirovka qilish kabi mavzularni o’z ichiga oladi.
Tibbiyot hamshirasining postini tashkil qilish. Tibbiyot hujjatlari. Navbatchilikni topshirish qoidalari.: Mavzu tibbiyot hamshirasining ish joyi, posti, hujjatlari bilan ishlash, navbatchilikni topshirish qoidalari bilan tanishtirishga qaratilgan.
Infeksion kasalliklarni profilaktikasi. Bemorni ko’rpa- to’shagi. Ustki va ichki kiyim- kechaklarni almashtirish. Karovot oldi tumbochkasiga bo’lgan gigiyenik talablar. Epidemiyaga qarshi kurash, ho’llab artish texnikasi. Dezinfeksiya.: Ushbu mavzu yuqumli kasalliklarni oldini olish, iflos va toza kiyim-kechaklarni saqlash, almashtirish, karovot oldi tumbochkasiga gigiyenik talablar, epidemiyaga qarshi kurash yo’llari va dezinfeksiya kabi masalalar bilan tanishtiradi.
Dorilarni organizmga yuborish yo’llari. Dorilarni saqlash qoidasi.: Mavzu dorilarni organizmga yuborish yo’llari va dorilarni saqlash qoidalarini o’rgatishga bag’ishlangan. Unda teri osti, teri ichiga, mushak ichiga, vena ichiga in'yeksiyalar, dorilarni saqlash usullari tushuntirilgan.
Turli yoshdagi sog’lom va bemor bolalarni shaxsiy gigienasi. Chaqaloqlarni cho’miltirish texnikasi. Ko’z,quloq,sochlarni parvarishi.Qizlar gigiyenasining o’ziga xosligi.: Ushbu mavzu sog’lom va bemor bolalarni shaxsiy gigiyenasi, chaqaloqlarni cho’miltirish texnikasi, ko’z, quloq, sochlar parvarishi, qizlar gigiyenasi kabi mavzularni o’z ichiga oladi.
Yosh bolalarni jismoniy va asab-ruxiy tarbiyalash vositalari.: Mavzu bolalarning jismoniy va asab-ruhiy rivojlanishini ta'minlovchi vositalar, kun tartibi, hamshiraning o’z faoliyatida bolaga nisbatan ruhiy munosabati va tarbiyalash usullarini o’rganishga qaratilgan.
Bolalarni ovqatlantirish.Tabiiy,sun'iy va aralash ovqatlantirish to’g’risida tushuncha.Bolalarni shifoxona sharoitida ovqatlantirishni tashkil qilish.Parhez taomlar. Idish tovoqlarni yuvish va dezinfeksiya qilish.: Ushbu mavzu bolalarni ovqatlantirish, tabiiy, sun'iy va aralash ovqatlanish turlari, shifoxonada ovqatlantirishni tashkil qilish, parhez taomlar, idish-tovoqlarni yuvish va dezinfeksiya qilish kabi masalalarni o’z ichiga oladi.
Chiniqtirish to’g’risida tushuncha. Chiniqtirish uslublari(havo,suv,quyosh). Skelet deformatsiyasini oldini olish. Massaj texnikasi. Gimnastika.: Mavzu bolalarni chiniqtirish uslublari, jumladan havo, suv, quyosh vannalari, skelet deformatsiyasini oldini olish, massaj texnikasi va gimnastika mashqlarini o’rgatishga qaratilgan.
Organizm termoregulyatsiyasi.Tana haroratini o’lchash texnikasi va uni registratsiya qilish. Isitmasi baland bolalarni parvarish qilish.Ovqatlantirish va suv rejimi.: Ushbu mavzu organizm termoregulyatsiyasi, tana haroratini o’lchash texnikasi, isitmasi baland bolalarni parvarish qilish, ovqatlanish va suv rejimi kabi masalalar bilan tanishtiradi.
Teri kasalliklarida bemorlarni nazorat qilish va parvarishlash. EKD, bicxilish, issiqlik, sohta furunkulyoz, pufakcha, qazg’oq. Teri kasalliklarida tashqi dori vositalarini ishlatish. Yotoq yarasini oldini olish.Gigiyenik va davolovchi vannalar.: Mavzu bolalarda ko’proq uchraydigan terini toshmali kasalliklari, shifobaxsh vannalar, yotoq yarasini oldini olish, gigiyenik va davolovchi vannalar hamda terini parvarishlash texnikalarini o’z ichiga oladi.
Nafas olish organlari kasalligi bilan og’rigan bemorlarni parvarish qilish va kuzatish.: Ushbu mavzu bolalarda ko’proq uchraydigan nafas olish a'zolari kasalliklari, ularni parvarish qilish, birinchi yordam ko’rsatish va kuzatish kabi masalalar bilan tanishtiradi.
Yurak qon tomir kasalliklari bilan og’rigan bolalarni parvarish qilish va kuzatish.: Mavzu yurak-qon tomir tizimi kasalliklari bilan og’rigan bolalarni parvarish qilish, puls va arterial bosimni o’lchash, obmorok, kollaps va yurak to’xtashida birinchi yordam ko’rsatish kabi masalalar bilan tanishtiradi.
Hazm a'zolari kasalliklari bilan og’rigan bolalarni parvarish qilish va kuzatish.: Ushbu mavzu oshqozon-ichak kasalliklari bilan og’rigan bolalarni parvarish qilish, ovqatlantirish, tozalovchi huqna, oshqozonni yuvish, laboratoriya tekshiruvlari kabi masalalarni o’z ichiga oladi.
Siydik hosil qilish va siydik chiqarish a'zolari kasalliklari bilan og’rigan bemorlarni parvarish qilish.: Mavzu buyrak va siydik chiqaruv yo’llari kasalliklari, ularning belgilari, bolalarni siydik yig’ish va parvarish qilish, kateterlash, siydik tuta olmaslik va anuriyada birinchi yordam ko’rsatish kabi masalalarni qamrab oladi.
Bolalar zaharlanganda ularni parvarish qilish va oldini olish choralari.: Ushbu mavzu bolalarda uchraydigan zaharlanish turlari, ularning belgilari, birinchi yordam ko’rsatish va zaharlanishning oldini olish choralari bilan tanishtiradi.
Standart protokollar: Bu bo'limda chaqaloqlar va kichik yoshli bolalarni parvarish siklida qo'llaniladigan standart protokollar keltirilgan bo'lib, jumladan tana o'lchash, og'iz bo'shlig'i, quloq, burun, ko'krak qafasi parvarishi, tana haroratini o'lchash, sun'iy nafas berish, pulsni aniqlash, yurak massaji, tozalovchi huqna va boshqa protokollar keltirilgan.