«Безопасность жизнедеятельности» выпускной квалификационной работы
Ushbu metodik qo'llanma talabalarga bitiruv malakaviy ishining «Hayot faoliyati xavfsizligi» bobini bajarish uchun talablar, tuzilish va hajmni bayon etadi. Ishlab chiqarishning o'ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan holda mehnat xavfsizligini ta'minlash va tabiiy muhitni muhofaza qilish bo'yicha masalalarni aks ettiruvchi savollarni ko'rib chiqish bo'yicha tavsiyalar berilgan. Qo'llanma talabalarga diplom oldi amaliyoti davomida ushbu bobni tayyorlashda va «Hayot faoliyati xavfsizligi» fanidan imtihon topshirishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Kirish: Ushbu bobda mehnatni muhofaza qilish va atrof-muhitni muhofaza qilishning ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyati ko'rib chiqiladi. O'zbekiston Respublikasi qonunlari asosida hal qilinadigan vazifalar, «Mehnatni muhofaza qilish to'g'risidagi qonun hujjatlarining asoslari», «Atrof tabiiy muhitni muhofaza qilish to'g'risidagi qonun», «Iste'molchilar huquqlarini himoya qilish to'g'risidagi qonun», Mehnat Kodeksi, Prezident Farmonlari, Vazirlar Mahkamasi qarorlari va boshqa normativ hujjatlar aks ettirilgan.
- Mehnatni muhofaza qilish: Xavfsizlik talablari texnologik hujjatlarda (texnologik kartalarda) bayon etilgan bo'lishi va butun texnologik jarayon davomida, shu jumladan nazorat, tashish, ishlab chiqarish chiqindilarini utilizatsiya qilish bosqichlarida qat'iy bajarilishi kerak. Ushbu sharoitlarni sifatli bajarish uchun ishlab chiqarishdagi xavflarni tahlil qilish va xodimlarning sog'lig'iga va mehnat qobiliyatiga, shuningdek atrof-muhitga ta'sir etuvchi omillarni aniqlash zarur. Xavf-xatarlarni tahlil qilish natijasida aniqlangan xavflarni bartaraf etish yoki kamaytirish bo'yicha tadbirlarni asoslash va ishlab chiqishga imkon beradi.
- Fuqaro muhofazasi: Fuqaro muhofazasi - bu tabiiy, texnogen va ijtimoiy xususiyatli g'ayrioddiy vaziyatlardan aholini himoya qilishga qaratilgan tadbirlar tizimi. Ushbu bobda ishlayotganlarni falokatlar, terrorchilik hujumlari va boshqa ofatlardan himoya qilish bo'yicha asosiy chora-tadbirlar, muhandislik-texnik tadbirlar, individual va jamoaviy himoya vositalaridan foydalanish, hayotiy muhim ob'ektlarning barqarorligini oshirish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Sanoat ekologiyasi: Ushbu bo'limda ishlab chiqarish jarayonlarining atrof-muhitga ta'sirini baholash, zararli va xavfli ishlab chiqarish omillarini aniqlash, ularning ta'sirini kamaytirish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqish masalalari ko'rib chiqiladi. Korxonalarning ekologik xavfsizligini ta'minlash, chiqindilarni qayta ishlash va utilizatsiya qilish, havoni va suv havzalarini muhofaza qilish bo'yicha tadbirlar bayon etiladi.
- Xulosa: Ushbu bo'limda ish joylarida xavfsiz mehnat sharoitlarini yaratishning umumiy ko'rsatkichlari, mehnatni muhofaza qilish va ekologik xavfsizlikni ta'minlashning huquqiy, ijtimoiy-iqtisodiy, tashkiliy-texnik jihatlari ko'rib chiqiladi. Ishlab chiqarish jarayonida yuzaga keladigan xavf-xatarlarni tahlil qilish, ularni bartaraf etish va oldini olish bo'yicha tavsiyalar beriladi.