Божественно-философские трактовки чувства любви в художественных произведениях
Ushbu maqola O‘tkir Hoshimov va Ulug‘bek Hamdam asarlari misolida ishq-muhabbat tuyg‘usining ilohiy va falsafiy jihatlarini ochib beradi. Muallif ikki ijodkorning ushbu ilohiy tuyg‘uga bo‘lgan munosabatlari, ularning o‘ziga xos uslublari va bu boradagi o‘xshash hamda farqli jihatlarini tahlil qiladi. Xususan, Hoshimovning «Ikki o‘rtadagi eshiklar» va «Tushda kechgan umrlar» romanlaridagi muhabbat tasviri hamda Hamdamning «Na‘matak» mikroromani shu jihatdan o‘rganiladi. Maqolada, shuningdek, adabiyotda insonning ichki dunyosini, uning his-tuyg‘ularini, jumladan, muhabbatni tasvirlash o‘rni haqida ham so‘z yuritiladi.
Asosiy mavzular
- O‘tkir Hoshimov ijodida muhabbat tuyg‘usi: O‘tkir Hoshimov asarlarida, xususan, urush mavzusidagi «Ikki o‘rtadagi eshiklar» va «Tushda kechgan umrlar» kabi romanlarida muhabbat tuyg‘usining ilohiy jihatlari falsafiy nuqtai nazardan yoritiladi. Muallif, hatto urush kabi qiyin sharoitlarda ham insoniy his-tuyg‘ular, jumladan, muhabbatning kuchli tasvirlanishiga alohida urg‘u beradi. Hoshimovning uslubi, asosan, muhabbatni real hayotiy vaziyatlar va insonning ichki kechinmalari orqali ochib berishga qaratilgan.
- Ulug‘bek Hamdam ijodida muhabbat tuyg‘usi: Ulug‘bek Hamdamning «Na‘matak» nomli mikroromanida muhabbat tuyg‘usi falsafiy va timsoliy (simvolik) yo‘nalishda tasvirlanadi. Bu asarda na‘matak obrazi orqali insonning ichki dunyosi, murakkab his-tuyg‘ulari, xususan, muhabbat va nafrat o‘rtasidagi ziddiyatlar, avlodlar o‘rtasidagi rishtalar ochib beriladi. Hamdamning uslubi ko‘proq falsafiy tafakkurga, metaforik va timsoliy tasvirlarga boy.
- Adabiyotda insoniy his-tuyg‘ularning tasviri: Adabiyot insonning ichki dunyosini, tabiat ato etgan his-tuyg‘ularini o‘rganuvchi mo‘jizaviy olamdir. Har bir ijodkor o‘ziga xos uslubi, dunyoqarashi, hayotiy pozitsiyasidan kelib chiqqan holda insonning ijobiy fazilatlari, jumladan, muhabbat, do‘stlik, vatanparvarlik kabi tuyg‘ularni tasvirlaydi. Muhabbat, xususan, adabiyotning eng ko‘p murojaat qilinadigan mavzularidan biridir.