Alisher Navoiyning ,,Xamsat ul-mutahayyirin”asarida Jomiy timsoli talqini
Ushbu maqolada Alisher Navoiyning buyuk ustozi, salafi, shoir Hazrat Jomiyga bag'ishlangan beqiyos ehtiromi va „Xamsat ul-mutahayyirin” asari tahlil qilingan. Navoiy oʻz hayoti va ijodiy faoliyati davomida koʻplab insonlarni oʻziga ustoz deb bilgan boʻlsa-da, aynan Abdurahmon Jomiyga ota, doʻst va ustoz sifatida qaragan. Navoiy 1494-yilda yozgan „Xamsat ul-mutahayyirin” asari Jomiyga bagʻishlangan. Asarda Jomiyning nasabi, tugʻilishi, tarbiyalanishi, tahsil olishi, ijodiy faoliyati, oʻzaro munosabatlari, Jomiyning „Daryoyi abror” asariga javoban yozilgan „Lujjat ul-asror” qasidasi, Navoiyning „Tuhfat ul-afkor” qasidasi, Jomiyning vafoti va ushbu voqea munosabati bilan yozilgan marsiya va taʼrixlar haqida maʼlumot beriladi.
Asosiy mavzular
- Alisher Navoiy va Abdurahmon Jomiy munosabatlari: Maqolada Alisher Navoiyning Abdurahmon Jomiyga boʻlgan yuksak ehtiromi, uni oʻziga ustoz, ota, doʻst va maslakdosh deb bilishi haqida soʻz boradi. Navoiy Jomiyning ijodi, hayoti va maʼnaviyatini chuqur hurmat qilgan.
- „Xamsat ul-mutahayyirin” asari: Ushbu asar Alisher Navoiy tomonidan Hazrat Jomiyga bagʻishlab yozilgan. Asar besh qismdan iborat boʻlib, unda Jomiyning tarjimai holi, ijodi, Navoiy bilan oʻzaro munosabatlari, Jomiyning oʻlimi va unga bagʻishlangan marsiyalar haqida maʼlumotlar keltirilgan.
- Jomiyning ijodi: Maqolada Jomiyning „Daryoyi abror” asariga javoban Navoiy yozgan „Lujjat ul-asror” qasidasi va „Tuhfat ul-afkor” qasidasi haqida soʻz boradi. Jomiyning 38 ta asari nomi keltirilgan.
- Navoiyning Jomiyga bagʻishlangan sheʼrlari: Maqolada Navoiyning Jomiyning vafotiga bagʻishlab yozgan marsiyasi va taʼrixi haqida maʼlumot berilgan. „Koshifi sirri iloh” iborasi Jomiyning vafot yilini bildirishi taʼkidlangan.