Феълларни насб ҳолатида туришини талаб қилувчи юкламалар таҳлили
Ushbu kitobda arab tilida fe'llarning nasb holatiga tushishini talab qiluvchi yuklamalar tahlil qilingan. Unda Mustafo Gʻaloyiniyning 10 ta yuklama haqidagi fikrlari, ularning turlari, vazifalari va qoʻllanilishi misollar bilan tushuntirilgan. Kitobda "an", "lan", "idhan", "hatta", "kay", "lamu al-juhud", "fa al-sababiya", "vavu al-ma'iyya", "amr" va "nahy" kabi yuklamalar batafsil oʻrganilgan. Shuningdek, ularning oʻzbek tiliga tarjimasi va qoʻllanilishiga oid misollar keltirilgan. Kitob arab tilshunosligi, jumladan, morfologiya va sintaksisga qiziquvchilar uchun foydali manba hisoblanadi.
Asosiy mavzular
- Nasb holatini talab qiluvchi yuklamalar: Arab tilida fe'llarning nasb holatiga tushishini taqozo etuvchi yuklamalar tasnifi va ularning turlari. Mustafo Gʻaloyiniyning yuklamalar nazariyasi asosida bu yuklamalar "an", "lan", "idhan", "hatta", "kay", "lamu al-juhud", "fa al-sababiya", "vavu al-ma'iyya", "amr" va "nahy" kabi guruhlarga boʻlinib, har biri alohida oʻrganilgan.
- "An" yuklamasi: "An" yuklamasining masdariy, nasb holatiga qoʻyuvchi va kelasi zamon yuklamasi ekanligi, uning mazmunan fe'l bilan almashinishi va misollar orqali tushuntirilishi.
- "Lan" yuklamasi: "Lan" yuklamasining inkori, nasb holatiga qoʻyuvchi va kelasi zamon yuklamasi ekanligi, uning ma'nosi va misollar bilan izohlanishi.
- "Idhan" yuklamasi: "Idhan" yuklamasining javob, nasb holatiga qoʻyuvchi va kelasi zamon yuklamasi ekanligi, uning vazifasi va qoʻllanilishi haqida ma'lumot.
- "Hatta" yuklamasi: "Hatta" yuklamasining ma'nosi, uning kelasi zamon yuklamasi sifatida fe'llarni nasb holatiga qoʻyishi va misollar bilan tushuntirilishi.
- "Kay" yuklamasi: "Kay" yuklamasining masdariy, nasb holatiga qoʻyuvchi va kelasi zamon yuklamasi ekanligi, uning vazifasi va qoʻllanilishi.
- "Lamu al-juhud" yuklamasi: "Lamu al-juhud" (inkor lo'mi)ning ma'nosi, "lamu an-nafiy" deb ham atalishi va uning "makana" yoki "lam yakun"dan keyin kelishi.
- "Fa al-sababiya" yuklamasi: "Fa al-sababiya" yuklamasining ish-harakatning sababini bildirish ma'nosi, uning fe'lni nasb holatiga qoʻyishi va misollar bilan tushuntirilishi.
- "Vavu al-ma'iyya" yuklamasi: "Vavu al-ma'iyya" yuklamasining fe'llarni nasb holatiga qoʻyishi, ish-harakatning bir vaqtda bajarilishini bildirish ma'nosi.
- "Amr" va "Nahy" yuklamalari: Buyruq (amr) va taqiq (nahy) ma'nolarini bildirish orqali fe'llarni nasb holatiga qoʻyadigan yuklamalar va ularning qoʻllanilishi.