Markaziy Osiyodagi Mitra ma`budining Yevropaga ko`chishi
Ushbu maqola qadimiy Osiyo mifologiyasidagi Mitra ma'budining Yevropaga ko'chishi va uning taraqqiyoti haqida. Maqolada Mitra ibodatining qadimiy Sharqdan Yevropaga tarqalishi, uning Zuhr (Greciya), Afrodita (Rim) kabi xudolar bilan aloqadorligi, shuningdek, Mitraizmning Yevropa sivilizatsiyasiga ta'siri haqida fikr yuritilgan. Shuningdek, Markaziy Osiyodagi Mitra ibodatining o'rni va uning O'zbekiston hududidagi arxeologik topilmalar asosida tahlili ham berilgan. Maqola, Mitra ma'budining Markaziy Osiyoda paydo bo'lib, Yevropaga tarqalganligini va shuning uchun ham uni Markaziy Osiyo tegishli deb hisoblash mumkinligini ta'kidlaydi.
Asosiy mavzular
- Mitra ma'budining Yevropaga ko'chishi: Maqolada Mitra ma'budining qadimiy Sharqdan, xususan Markaziy Osiyodan Yevropaga tarqalganligi, bu jarayonda savdogarlar va askarlarning o'rni, hamda Mitraizmning Yevropada keng tarqalganligi haqida ma'lumot beriladi. Yevropadagi arxeologik topilmalar, jumladan, London, Ispaniya, Italiya va Germaniyadagi Mitra ibodatxonalarining mavjudligi bu fikrni tasdiqlaydi.
- Mitra va boshqa xudolar: Ushbu mavzuda Mitra ma'budining boshqa madaniyatlardagi xudolar, xususan grek xudosi Gelios va rim xudosi Afrodita bilan qiyoslanishi, shuningdek, Mitra va quyosh xudosi o'rtasidagi bog'liqlik haqidagi qarashlar tahlil qilinadi. Maqolada Mitra quyosh xudosi emasligi, balki olamni qo'riqlash va tartib o'rnatish bilan bog'liq bo'lgan ma'bud ekanligi ta'kidlanadi.
- Markaziy Osiyoda Mitra kulti: Maqolada Markaziy Osiyoda, jumladan O'zbekiston hududida Mitra ma'budiga bag'ishlangan ibodatxonalar va arxeologik topilmalar haqida so'z boradi. Xojayli, Buxoro va Yazd shaharlaridagi otashkadalar, shuningdek, Jarqo'tondagi katta otashkada Mitra ma'budining ahamiyatini ko'rsatadi. Mitra ma'budining Markaziy Osiyoda paydo bo'lib, Yevropaga tarqalganligi sababli, uni Markaziy Osiyo tegishli deb hisoblash mumkinligi ta'kidlanadi.