Муддатли мехнат шартномаларини тузишни тартибга солувчи кормаларни такомиллаштириш
Ushbu maqola O'zbekiston Respublikasida muddatli mehnat shartnomalarini tuzish tartibini takomillashtirish va unga oid normativ-huquqiy bazani rivojlantirish masalalariga bag'ishlangan. Unda muddatli mehnat shartnomalarining turlari, ularni tuzish asoslari, jumladan, ishning xususiyati, uni bajarish shartlari va xodimning manfaatlarini hisobga olgan holda tuzilishi hamda qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa hollarda tuzilishi atroflicha tahlil qilingan. Shuningdek, maqolada muddatli mehnat shartnomasi muddatini belgilashning uchta usuli, xorijiy davlatlar tajribasi va O'zbekistonda mehnat qonunchiligini yanada takomillashtirish bo'yicha takliflar ham ko'rib chiqilgan.
Asosiy mavzular
- Muddatli mehnat shartnomalarining turlari va tasnifi: Maqolada mehnat shartnomalarining uch turga bo'linishi (nomuayyan muddatli, muayyan muddatli, bajariladigan ishga qarab) va muddatli shartnomalarning turlari (muddatli va muddatсиз) haqida ma'lumot berilgan. Muddatli shartnomalar asosiy ish haqi bilan bog'liq bo'lmagan holda tuzilishi mumkinligi tushuntirilgan.
- Muddatli mehnat shartnomalarini tuzish asoslari: O'zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 76-moddasiga asoslanib, muddatli mehnat shartnomalarini tuzish uchun asoslar keltirilgan. Bularga ishning xususiyati, uni bajarish shartlari, xodimning manfaatlari va qonunda nazarda tutilgan maxsus holatlar kiradi. Xususan, nomuayyan muddatga tuzilishi mumkin bo'lmagan holatlarda muddatli shartnomalar tuzilishi mumkinligi ta'kidlangan.
- Muddatli mehnat shartnomasi muddatini belgilash usullari: Maqolada muddatli mehnat shartnomasi muddatini belgilashning uchta usuli tahlil qilingan: aniq vaqt bilan, ishning tugash muddati bilan va yuridik fakt bilan bog'lab belgilash. Har bir usulning o'ziga xos jihatlari va qo'llanilish sohasi tushuntirilgan.
- Muddatli mehnat shartnomalari bo'yicha xorijiy tajriba: Rossiya va Belarus davlatlari tajribasiga murojaat qilinib, ularning muddatli mehnat shartnomalarini tuzish bo'yicha me'yoriy-huquqiy bazasi va qo'llaniladigan asoslar haqida ma'lumot berilgan. Rossiyada 23 ta asos, Belarusda esa taraflarning kelishuvi bo'yicha istalgan holatda tuzishga ruxsat berilishi ta'kidlangan.
- Qonunchilikni takomillashtirish bo'yicha takliflar: O'zbekistonda muddatli mehnat shartnomalarini tuzish jarayonini soddalashtirish va asoslarini kengaytirish bo'yicha takliflar berilgan. Xususan, ishga olishning turli shakllarini joriy etish va mehnat munosabatlarini rasmiylashtirishni takomillashtirish zarurligi ko'rsatilgan.