Оқсоқота сув хавзаси лайлаксойнинг ўсимликлари
Ushbu maqola O'zbekistonning tog'li hududi, xususan, Oqsoqota suv havzasi Laylaksoyning o'simlik dunyosini o'rganishga bag'ishlangan. Mualliflar ushbu hududning noyob florasi, uning ahamiyati va undan oqilona foydalanish zarurligini ta'kidlaydilar. Maqolada mintaqada keng tarqalgan va dorivor ahamiyatga ega bo'lgan turli o'simliklar, jumladan, qandim, saksovul, bo'znoch, tog'rayhon kabi turlar sanab o'tilgan. Shuningdek, tabiatda kam uchraydigan va "Qizil kitob"ga kiritilgan gul va piyozboshli o'simliklar ham tilga olingan. Hududning relefi va uning o'simliklar tarqalishiga ta'siri ham yoritilgan.
Asosiy mavzular
- O'zbekiston tabiatining o'ziga xosligi: O'zbekistonning tog'li hududlari, jumladan, Oqsoqota suv havzasining betakror tabiati va o'simliklar dunyosining boyligi ta'kidlanadi. Tabiat ne'matlaridan oqilona foydalanish va ularni kelajak avlodlar uchun asrash zarurligi haqida so'z yuritiladi.
- O'simliklar o'rganishning ilmiy ahamiyati: Har bir tabiiy geografik mintaqaning florasini va o'simliklar qoplamini o'rganishning ilmiy va amaliy ahamiyati borligi, bu tadqiqotlar natijalarining o'simliklar qoplamidan oqilona foydalanish uchun asos bo'lishi aytib o'tiladi.
- Laylaksoy florasining tavsifi: Oqsoqota suv havzasi Laylaksoy hududida keng tarqalgan yalpizdoshlar, qoqiutdoshlar, bug'doydoshlar kabi o'simliklar, shuningdek, tog'li hududlarda o'suvchi terak, tol, jighil, qora terak va dorivor o'simliklar (bo'znoch, tog'rayhon, iyik o't va boshqalar) haqida ma'lumot berilgan. Tabiatda kam uchraydigan va "Qizil kitob"ga kiritilgan qizil va chipqir lolalar ham tilga olingan.
- O'simliklardan xalq tabobatida foydalanish: Mintaqada dorivor o'simliklardan keng foydalanilishi, jumladan, dala shuncha, ermon, zubturum, qovoq, sachratqi, shirinmoy, yalpiz va boshqalar xalq tabobatida qo'llanilishi haqida so'z boradi. Bundan tashqari, sabzavot o'simliklari sifatida yalpiz, otquloq, ismaloq va semiz o'tlar iste'mol qilinishi ta'kidlanadi.