Statsionar holda o’stirilgan endofit zamburug’laridagi biologik faol moddalarni fraksiyalash va ular ustida sifat analizi olib borish
Ushbu maqola O'zbekistonda dorivor o'simliklarning kamayib ketishi muammosiga yechim sifatida mikroorganizmlardan, xususan, endofit zamburug'lardan foydalanish imkoniyatlarini o'rganadi. Tadqiqotda Thielavia microspora – MO46L, Penicillium sp. – AF106, Penicillium sp. (oq) – 200 shtammlari asosida biologik faol moddalar ajratib olingan va tahlil qilingan. Fraksiyalash natijasida saponinlar, taninlar va terpenoidlar aniqlanib, ularning dorivorlik xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Dorivor o'simliklarning kamayib ketishi muammosi va yechimlar: Maqolada hozirgi zamon muammolari, jumladan, genetik o'zgarishlar, iqlim o'zgarishi va kasalliklar davolashda tabiiy vositalarning ahamiyati ta'kidlangan. Dorivor o'simliklarning kamayib ketishi yoki yo'qolib ketishi natijasida yuzaga kelgan muammoga yechim sifatida mikroorganizmlardan, xususan, endofit zamburug'lardan foydalanish taklif etiladi.
- Endofit zamburug'lardan biologik faol moddalarni ajratish: Tadqiqotda O'zbekistonda ilk bor endofit zamburug'lardan biologik faol moddalarni ajratish ishlari amalga oshirilganligi aytiladi. Thielavia microspora – MO46L, Penicillium sp. – AF106, Penicillium sp. (oq) – 200 shtammlaridan umumiy etilatsetatli ekstrakt oliniib, undan metanolli, butanolli, geksanli va suvli fraksiyalar ajratilgan.
- Ajratilgan fraksiyalarning sifat analizi va dorivorlik xususiyatlari: Ajratilgan metanolli, butanolli, geksanli va suvli fraksiyalar ustida sifat reaksiyalari o'tkazilgan. Natijada, Thielavia microspora shtammlaridan saponinlar va terpenoidlar, Penicillium sp. shtammlaridan esa taninlar va terpenoidlar aniqlangan. Ushbu moddalarning balg'am ko'chiruvchi, siydik haydovchi, me'da-ichak kasalliklarini davolash, og'iz va tomoq yallig'lanishlarini bartaraf etish hamda tish kasalliklarini davolashdagi o'rni haqida fikr yuritilgan.