Антиоксидантный статус у детей с гипопигментозами

Ushbu maqola O'zbekistonda keng tarqalgan gipopigmentozlar (GP) va ularning jismoniy va ruhiy rivojlanishga ta'sirini o'rganadi. Gipopigmentozlarning sabablari, xususan, ichak parazitozlari va oksidativ stressning roli atroflicha ko'rib chiqiladi. Maqolada parazitozlar bilan zararlangan bolalarda antioksidant holatining pasayishi, jumladan, sitoxrom P450 va superoksid dismutaza fermentlarining kamayishi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, vitiligo kabi gipopigmentozlarning rivojlanishida oksidativ stress va melanositlarning shikastlanishi muhim rol o'ynashi ta'kidlanadi. Zamonaviy davolash usullari samaradorligi va etiopatogenetik asosining yo'qligi muammosi ko'tariladi. O'zbekistonning ichak parazitozlari bo'yicha endemik hudud ekanligi va gipopigmentozlarning keng tarqalganligi sababli, ushbu kasalliklarning etiopatogenezini chuqurroq o'rganish dolzarb hisoblanadi. Tadqiqot natijalari gipopigmentozlarning kelib chiqishi haqidagi tushunchalarni boyitishga va ularni davolashda samarali yondashuvlarni ishlab chiqishga yordam beradi.

Asosiy mavzular

Gipopigmentozlarning umumiy ko'rinishi va dolzarbligi: O'zbekistonda gipopigmentozlarning (GP) keng tarqalganligi va aholining ruhiy holatiga ta'siri, shuningdek, ushbu kasalliklar bilan bog'liq vizual o'zgarishlarning mavjudligi GP etiopatogenezini chuqur o'rganishni zarur qilib qo'yadi.
Ichak parazitozlarining gipopigmentozlardagi roli: Maqolada ichak parazitozlarining (gelmintozlar va protozoyozlar) GP rivojlanishidagi mumkin bo'lgan roli haqida ma'lumot berilgan. Parazitlar keltirib chiqaradigan immunologik o'zgarishlar, malabsorbsiya va bolalarning jismoniy/aqliy rivojlanishiga ta'siri qayd etilgan.
Antioksidant holat va gipopigmentozlar: Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, ichak parazitozlari bilan zararlangan bolalarda antioksidant himoya tizimi zaiflashadi, xususan, antioksidant fermentlar (glyutation peroksidaza, superoksid dismutaza) darajasi pasayadi. Bu holat oksidativ stressni kuchaytirishi mumkin.
Oksidativ stress va vitiligo: Vitiligo kabi GP shakllarida oksidativ stress muhim rol o'ynaydi. Oksidativ stress melanositlarning shikastlanishiga va teri pigmentatsiyasining buzilishiga olib keladi. Tashqi omillar ( Quyoshdan kuyish, jismoniy shikastlanish, kimyoviy moddalar) ham oksidativ stressni kuchaytirishi mumkin.
Gipopigmentozlarni davolashdagi muammolar: Hozirgi GP davolash usullari ko'pincha samarali emas yoki faqat qisqa muddatli ta'sirga ega. Bunday usullarning etiopatogenetik asoslari yetarli darajada o'rganilmagan.
O'zbekistonda gipopigmentozlarni o'rganishning ahamiyati: O'zbekistonning ichak parazitozlari bo'yicha endemik hudud ekanligi va GP keng tarqalganligi sababli, bu kasalliklarning O'zbekistondagi etiopatogenezini o'rganish muhimdir. Bu tadqiqotlar GP ni davolashda yangi yondashuvlarni ishlab chiqishga yordam beradi.