А25. ФОРМИРОВАНИЕ БИНАРНЫХ КЛАСТЕРОВ В РЕШЕТКЕ КРЕМНИЯ И ИССЛЕДОВАНИЕ ИХ ФОТОЭЛЕКТРИЧЕСКИХ СВОЙСТВ
Ushbu maqola kremniy quyosh elementlarining foydali ish koeffitsientini oshirishning yangi fizik asoslarini tadqiq etadi. Xalqaro miqyosda muqobil energiyaga bo'lgan talab ortib borayotgan bir sharoitda, ayniqsa quyosh energiyasidan samarali foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Maqolada an'anaviy kremniy asosidagi quyosh elementlarining kamchiliklari, jumladan, foydali ish koeffitsientining pastligi va vaqt o'tishi bilan parametrlarning o'zgarishi ko'rib chiqiladi. Tadqiqotda kremniy kristal panjarasida III va V guruh elementlarini o'z ichiga olgan yangi binar elementar yacheykalar hosil qilish texnologiyasi taklif etiladi. Ushbu yondashuv orqali kremniy materialining taqiqlangan zonasini boshqarish va natijada quyosh elementlarining samaradorligini oshirish mumkinligi ko'rsatib berilgan.
Asosiy mavzular
- Muqobil energiya va uning ahamiyati: Hozirgi vaqtda dunyo miqyosida muqobil energiyadan, xususan, quyosh energiyasidan foydalanishning jadal sur'atlar bilan rivojlanayotgani va global energetika balansidagi ulushi haqida ma'lumot beriladi. Yer yuzida aholi sonining ortishi va tabiiy resurslarning kamayib borishi sababli muqobil energiyaga bo'lgan ehtiyoj ortib borayotgani ta'kidlanadi.
- Quyosh elementlarining hozirgi holati va muammolari: An'anaviy kremniy asosidagi quyosh elementlarining (monokristal, amorf, multikristal) foydali ish koeffitsientining pastligi, vaqt o'tishi bilan parametrlarning o'zgarishi va ba'zi hollarda tannarxining yuqoriligi kabi muammolari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, CdTe va InCuSe kabi materiallardan tayyorlangan quyosh elementlarining atrof-muhitga ta'siri hamda qo'llanilishini chegaralovchi omillar tilga olinadi.
- Yangi texnologiya: Binar elementar yacheykalar: Maqolada kremniy kristal panjarasida III va V guruh elementlarini o'z ichiga olgan yangi binar elementar yacheykalar hosil qilish texnologiyasi taklif etiladi. Ushbu yangi yondashuv orqali kremniy materialining taqiqlangan zonasini boshqarish va fotoenergetika uchun muhim bo'lgan samaradorlikni oshirish mumkinligi haqida so'z boradi. Bu texnologiya orqali GaSb kabi nanokristallarning hosil qilinishi ham ko'rsatilgan.
- Yangi quyosh elementlarining spektral xarakteristikasi: Taklif etilayotgan texnologiya asosida yaratilgan fotoelementning spektral xarakteristikasi tahlil qilinadi. Mavjud sanoat fotoelementlaridan farqli o'laroq, yangi turdagi elementlarda foton energiyasi ortishi bilan samaradorlikning uzluksiz oshishi qayd etilgan.