Одам савдоси –трансмиллий жиноят
Ushbu maqola «Odam savdosi – transmilliy jinoyat» mavzusiga bag'ishlangan bo'lib, unda odam savdosining mohiyati, uning transmilliy uyushgan jinoyat sifatidagi o‘ziga xos xususiyatlari, jinoyatga qarshi kurash borasidagi xalqaro va milliy normalar, shuningdek, ushbu jinoyat bilan bog'liq jahon statistik ma'lumotlari hamda O‘zbekiston Respublikasida amalga oshirilayotgan huquqiy-normativ chora-tadbirlar atroflicha yoritilgan. Xususan, maqolada odam savdosining global muammoga aylangani, uning gender, yosh, ijtimoiy-iqtisodiy jihatlari, jinoyatning turli ko‘rinishlari (jinsiy ekspluatatsiya, majburiy mehnat, organ savdosi va boshqalar), ushbu jinoyatning oldini olish va unga qarshi kurashish bo‘yicha xalqaro hamda milliy qonunchilik asoslari, xususan, O‘zbekiston Respublikasining tegishli qonunlari, Jinoyat kodeksiga kiritilgan o‘zgarishlar va qo‘shimchalar, shuningdek, ko‘rilayotgan chora-tadbirlar batafsil tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Odam savdosining mohiyati va transmilliy jinoyat sifatidagi o‘ziga xos jihatlari: Maqolada odam savdosining ta'rifi, uning global muammo ekanligi, transmilliy uyushgan jinoyat sifatida klassifikatsiyasi, ushbu jinoyatning dunyo miqyosida keng tarqalganligi va undan jabr ko‘rganlar soni haqida ma'lumot beriladi.
- Odam savdosining ko‘rinishlari va shakllari: Maqolada odam savdosining jinsiy ekspluatatsiya (ayollar va bolalar), majburiy mehnat, organ savdosi, fohishabozlik, qullik, harbiy to‘qnashuvlarda foydalanish kabi turli ko‘rinishlari va shakllari sanab o‘tiladi va ularning qisqacha mazmuni ochib beriladi.
- Odam savdosiga qarshi kurashda xalqaro va milliy normalar: Ushbu bo‘limda odam savdosiga qarshi kurash bo‘yicha qabul qilingan xalqaro (BMT Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi, Fuqaroviy va siyosiy huquqlar to‘g‘risidagi xalqaro pakt va boshqalar) va milliy (O‘zbekiston Respublikasining «Odam savdosiga qarshi kurashish to‘g‘risidagi» Qonuni, Jinoyat kodeksining 135-moddasi va boshqalar) huquqiy hujjatlar va normativ-huquqiy bazalar keltiriladi va ularning ahamiyati tushuntiriladi.
- Odam savdosiga oid jahon statistik ma'lumotlari: Maqolada odam savdosining global miqyosdagi ko‘lami, undan jabr ko‘rganlarning soni, jinoyatdan tushayotgan noqonuniy daromadlar hajmi, ayollar va bolalar jabrlanuvchilarning yuqori ulushi haqidagi statistik ma'lumotlar (BMT, Xalqaro migratsiya tashkiloti ma'lumotlariga asoslanib) taqdim etiladi.
- O‘zbekistonda odam savdosiga qarshi kurash va uning oldini olish bo‘yicha amalga oshirilayotgan chora-tadbirlar: Bu qismda O‘zbekiston Respublikasida odam savdosiga qarshi kurashni kuchaytirish, profilaktika tadbirlarini amalga oshirish, jabrlanganlarga yordam ko‘rsatish bo‘yicha ko‘rilayotgan huquqiy, tashkiliy va amaliy chora-tadbirlar, jumladan, qonunchilikka kiritilgan o‘zgarishlar va qo‘shimchalar, Prezident qarorlari va boshqa davlat siyosati yo‘nalishlari haqida ma'lumot beriladi.