Применения процедурного контроля воздушного движения в зоне ответственности диспетчерского пункта подход
Ushbu maqolada havo harakatini boshqarish (УВД)ning protsessual nazorat (ПК) usullarining samaradorligi tahlil qilinadi. Havo harakatini ro'yxatdan o'tkazish texnologiyasini takomillashtirish zarurati ta'kidlanadi va ushbu texnologiyani optimallashtirish bo'yicha tavsiyalar beriladi. Xususan, keng tarqalmagan aholi punktlari, dengiz hududlari va kam yuklangan aeroportlarda, shuningdek, radiolokatsiya tizimlari ishlamay qolganda yoki yordam sifatida protsessual nazoratdan foydalanish muhokama qilinadi. Maqolada УВД tizimida inson omilining ahamiyati, xususan, диспетчернинг qaror qabul qilish jarayoni va uning УВД xavfsizligi hamda samaradorligiga ta'siri ko'rib chiqiladi. Shuningdek, zamonaviy УВД tizimlarida, jumladan, O'zbekiston sharoitida УВДni boshqarishning o'ziga xos jihatlari, jumladan, radiolokatsiya tizimlarining cheklanganligi va protsessual nazoratning roli haqida ham so'z boradi.
Asosiy mavzular
- Havo harakatini boshqarishda protsessual nazorat usullari: Maqolada radiolokatsiya usullarining samaradorligini tahlil qilish asosida havo harakatini ro'yxatdan o'tkazish texnologiyasini takomillashtirish zarurati ko'rsatilgan. Protsessual nazorat usuli, ayniqsa, cheklangan hududlarda yoki radiolokatsiya tizimlarida nosozlik yuz berganda havo harakatini boshqarish uchun muhim vosita sifatida tavsiya etiladi. Ushbu usul havo kemalarini ajratish uchun vaqt oralig'idan foydalanishga asoslanadi.
- Protsessual nazoratning zamonaviy УВД tizimidagi o'rni: Havo harakatini boshqarish (УВД) tizimida protsessual nazorat (ПК)ning o'rni, ayniqsa, radiolokatsiya nazorati (РЛК) cheklangan yoki mavjud bo'lmagan sharoitlarda muhimligi ta'kidlanadi. O'zbekiston kabi katta hududga ega davlatlarda radiolokatsiya tizimlarini keng joriy etish iqtisodiy jihatdan murakkabligi sababli, protsessual nazorat havo harakatini samarali boshqarishda asosiy vosita bo'lib qolmoqda.
- Protsessual nazoratning afzalliklari va kamchiliklari: Maqolada radiolokatsiya nazoratining yuqori narxi, 100% qamrovning imkonsizligi va ba'zi texnik kamchiliklari sanab o'tiladi. Protsessual nazorat esa, ushbu kamchiliklarni bartaraf etishga qodir bo'lgan qo'shimcha nazorat vositasi sifatida ko'rib chiqiladi, biroq uning an'anaviy usullari (qog'oz, chizg'ich, qalam) hozirgi zamon texnologiyalariga nisbatan eskirganligi ta'kidlanadi va elektron tizimlarga o'tish zarurati ko'rsatiladi.
- Havo harakatini boshqarishda inson omilining roli: Havo harakatini boshqarishda УВД диспетчериning qaror qabul qilish jarayoni asosiy o'rin tutishi, uning samaradorligi esa УВД xavfsizligi va muntazamligini ta'minlashda hal qiluvchi ahamiyatga ega ekanligi ta'kidlanadi. Dyspetcherning ma'lumotlarni tahlil qilish va to'g'ri qaror qabul qilish qobiliyati, ayniqsa, murakkab vaziyatlarda УВД jarayonining muvaffaqiyatli o'tishini ta'minlaydi.