Usage of foreign experiences in implementing of mediation in Uzbekistan
Ushbu maqola O'zbekistonda vositachilikni (mediatsiya) qo'llashda xorijiy tajribalarni o'rganishga bag'ishlangan. Unda vositachilikning mohiyati, asosiy tamoyillari, foydalari va uning sud jarayonlariga ta'siri haqida so'z boradi. Maqolada vositachilikning qanday holatlarda qo'llanilishi, xususan, biznes va fuqarolik nizolarini hal qilishda uning samaradorligi ko'rsatib berilgan. Shuningdek, turli mamlakatlarning (AQSh, Germaniya, Buyuk Britaniya, Yevropa Ittifoqi) vositachilikni rivojlantirish borasidagi tajribalari va statistik ma'lumotlari keltirilgan. Muallif xorijiy tajribalar asosida O'zbekistonda vositachilikni yanada rivojlantirish va uning samaradorligini oshirish bo'yicha takliflar beradi. Vositachilikning sudlar ish yuki kamaytirish, tomonlarning vaqtini, mablag'ini va hissiy resurslarini tejashdagi ahamiyati ta'kidlangan.
Asosiy mavzular
- Vositachilikning mohiyati va tamoyillari: Maqolada vositachilik (mediatsiya) tushunchasi, uning ixtiyoriylik, konfidentsionallik, hamkorlik va tenglik tamoyillariga asoslanishi tushuntiriladi. Vositachining asosiy vazifasi tomonlarni bir-birini tushunishga va kelishuvga erishishga ko'maklashish ekanligi ta'kidlanadi.
- Vositachilikning foydalari va qo'llanilishi: Vositachilikning sudlar ish yuki kamaytirish, tomonlar o'rtasida o'zaro manfaatli kelishuvlarga erishish, vaqt, pul va hissiy resurslarni tejash kabi foydalari sanab o'tiladi. Maqolada vositachilikning biznes va fuqarolik nizolarida, ayniqsa, hamkorlikni davom ettirish zarur bo'lgan hollarda muhimligi ko'rsatib berilgan.
- Xorijiy tajribalar va statistika: AQSh, Germaniya, Buyuk Britaniya, Yevropa Ittifoqi kabi davlatlarning vositachilikni rivojlantirish borasidagi tajribalari, statistik ma'lumotlari va qonunchilik normalari keltiriladi. Xususan, AQShda 95%, Germaniyada 90% dan ortiq, Buyuk Britaniyada esa 90-95% nizolar vositachilik orqali hal etilishi ta'kidlangan.
- O'zbekistonda vositachilikni rivojlantirish istiqbollari: Maqolada xorijiy tajribalar asosida O'zbekistonda vositachilikni yanada rivojlantirish, uning samaradorligini oshirish va sudlar ish yuki kamaytirish bo'yicha takliflar beriladi. Vositachilikning davlat va nodavlat nizolarni hal qilishda muhim vosita ekanligi ta'kidlangan.