Сув таркибидаги газлар таъсирида иссиқлик техникаси қурилмаларининг занглаши ва иссиқлик узатувчи юзаларда чўкинди махсулотларининг хосил бўлиш сабаблари
Ushbu maqola issiqlik texnikasi qurilmalarining zanglash sabablari va suv tarkibidagi agresiv gazlar (kislorod, karbonat angidrid) ta'sirida metall yuzalarida cho'kindi moddalar (nakip) hosil bo'lishi mexanizmlarini ochib beradi. Jumladan, kislorod va karbonat kislota ta'sirida metallning korroziyaga uchrashi, kaltsiy karbonat va sulfat birikmalarining cho'kindi hosil qilishi hamda bu cho'kindilarning issiqlik uzatishga ta'siri batafsil yoritilgan. Maqolada cho'kindi qatlam qalinligining oshishi bilan yoqilg'i sarfi ortishi va buning oldini olish usullari haqida ham ma'lumot berilgan.
Asosiy mavzular
- Metallar korroziyasi va zanglash mexanizmi: Maqolada kislorod va karbonat angidrid gazlarining metall yuzalarida korroziya va zanglashga olib kelishi, shu jumladan, elektrokimyoviy korroziya mexanizmlari, FeCl2 va FeCO3 kabi birikmalarning hosil bo'lishi tushuntirilgan. Namlik va haroratning korroziyaga ta'siri ham ko'rib chiqilgan.
- Cho'kindi (nakip) hosil bo'lishi: Issiqlik texnikasi tizimlarida suv tarkibidagi Ca2+, CO3^2-, SO4^2-, SiO3^2- ionlarining suv harorati oshishi bilan eruvchanligi o'zgarishi va bu esa Ca CO3, CaSO4, CaSiO3 kabi cho'kindilarni hosil qilishiga olib kelishi, ayniqsa, 100-200°C haroratlarda cho'kindi hosil bo'lishi kuchayishi tahlil qilingan.
- Cho'kindilaming issiqlik almashinuviga ta'siri: Metall yuzalarida hosil bo'lgan cho'kindi qatlamlarining qalinlashuvi issiqlik o'tkazuvchanlikni pasaytirishi va natijada yoqilg'i sarfini oshirishi, jumladan, 1 mm cho'kindi 2.8% yoqilg'i sarfini, 5 mm cho'kindi esa 7.8% yoqilg'i sarfini oshirishi haqida ma'lumotlar keltirilgan.
- Qurilmalar uchun material tanlash: Maqolada turli xil ish sharoitlariga mos keladigan po'lat qotishmalari (masalan, X18HIOT, IXPMF) va ularning korroziyaga chidamliligi haqida qisqacha ma'lumot berilgan.