Ari/ov Institute of lon-Plasma and Laser Technologies of Uzbekistan Academy of Sciences, 2 Tashkent State Technical University after named Islam Karimov, Tashkent.

Ushbu maqola Nd:YAG lazer nurlanishining Pikkosekundli yuqori tartibli harmonik avlodini qo'rg'oshin plazmasida tahlil qiladi. Tadqiqot qo'rg'oshin (Pb) va uning qotishmalaridan iborat plazma uyg'unligining rezonans orqali kuchaygan harmonik avlodini taqqoslashga bag'ishlangan. Tadqiqot natijalari qo'rg'oshin plazmasida 11-harmonikning kuchayishi va uning turli gazlar bilan bog'liq o'zgarishlarni o'rganishga qaratilgan. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, qo'rg'oshin plazmasida yuqori tartibli harmoniklar (50-200 nm) kuchaytirilgan bo'lib, bu qo'rg'oshin atomining kuchli ionik o'tishlari (Pb II, λ = 96.72 nm) bilan bog'liq. Gazlar qo'shilishi natijasida harmonik spektrlar o'zgarishi, shu jumladan, 11-harmonikning keskin pasayishi kuzatilgan. Gazlarning dispersiya va assimilyatsiya xossalari harmoniklar intensivligining o'zgarishida muhim rol o'ynaydi.

Asosiy mavzular

Kirish: Ushbu bo'lim yuqori tartibli harmonik avlod (HHG) texnologiyasining qo'rg'oshin plazmasida qo'llanilishining afzalliklarini umumiy ko'rib chiqadi. O'zgaruvchan plazmalarda HHG ning o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, kuchaytirilgan harmoniklar, rezonans kuchayishi va klasterli plazmalardan foydalanish muhokama qilinadi. Tadqiqotning maqsadi yangi plazma materiallarini izlash va samarali HHG uchun optimal sharoitlarni aniqlashdan iborat.
Eksperimental qism: Ushbu qism qo'rg'oshin va uning qotishmalari plazmasida yuqori tartibli harmonik avlodni (HHG) tadqiq qilish uchun ishlatiladigan eksperimental sozlamalar va usullarni batafsil bayon qiladi. Tadqiqotda 76 ps davomiylikdagi Nd:YAG lazer ishlatilgan. Plazma hosil qilish uchun qizdiruvchi impuls, chastotani konvertatsiya qilish uchun esa zond puls ishlatilgan. Harmonik nurlanish VMR2 vakuum monoxromatori va natriy salitsilat luminofori yordamida aniqlangan.
Natijalar va muhokama: Ushbu bo'lim qo'rg'oshin va qotishma plazmalarida yuqori tartibli harmonik avlod (HHG) natijalarini taqdim etadi. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, qo'rg'oshin plazmasida 11-harmonik kuchaygan. Qotishmalardan foydalanish natijasida ham shu effekt kuzatilgan. Turli gazlar bilan tajribalar o'tkazilib, gazlarning dispersiya va assimilyatsiya xususiyatlari harmonik spektrlariga ta'sir qilishi aniqlangan. Xususan, geliy bosimi oshishi bilan 11-harmonik keskin pasaygan.
Xulosalar: Maqolada qo'rg'oshin plazmasidan olingan yuqori tartibli harmoniklar (50-200 nm) tadqiq qilinganligi ta'kidlanadi. Kutilmagan hodisa sifatida 11-harmonikning kuchayishi kuzatilgan, bu qo'rg'oshin plazmasining rezonans orqali kuchaygan noaniq optik javobidan kelib chiqqanligi taxmin qilinadi (Pb II, λ = 96.72 nm). Tajribalar natijasida gazlarning qo'shilishi harmonik intensivligining o'zgarishida muhim rol o'ynashi ko'rsatilgan.