POTENTIAL OF UZBEKISTAN IN THE SOLAR ENERGYAND THE WAYOF ITS EFFECTIVE USE

Ushbu maqola O'zbekiston Respublikasining quyosh energiyasi potensialini va uni samarali ishlatish usullarini ko'rib chiqadi. Tadqiqotda quyosh energiyasini konversiyalash texnologiyalari taqqoslanadi, mamlakatning joriy iqtisodiy ahvoli va energiya talabini hisobga olgan holda tavsiyalar berilgan. Shuningdek, quyosh energiyasidan foydalanish O'zbekiston iqtisodiyotining tabiiy gazga qaramligini qanday kamaytirishi ko'rsatilgan. Maqolada O'zbekistonning yuqori quyosh potensiali, jumladan, yil davomida 300 dan ortiq quyoshli kunlar va 75% cho'l hududlar mavjudligi ta'kidlanadi. Hozirgi kunda O'zbekiston energiya bilan ta'minotida neft, tabiiy gaz va ko'mir kabi qazilma yoqilg'ilar yetakchi o'rin tutadi, ammo ular cheklangan va ulardan foydalanish ekologik muammolarni keltirib chiqaradi. Shuning uchun qayta tiklanadigan energiya manbalariga, xususan, quyosh energiyasiga o'tish zarurligi ko'rsatib o'tiladi. Maqolada quyosh suv isitish tizimlarining afzalliklari va ularning iqtisodiy samaradorligi hamda turli xil quyosh kollektorlari turlari taqqoslanadi. Quyosh energiyasining global muammolarga (iqlim o'zgarishi) yechim bo'lishi hamda uning toza va ekologik zararsiz energiya turi ekanligi ta'kidlanadi.

Asosiy mavzular

O'zbekistonning Quyosh Energiyasi Potensiali: Maqolada O'zbekistonning yil davomida 300 dan ortiq quyoshli kunlari va katta cho'l hududlariga ega ekanligi, bu esa uni quyosh energiyasini rivojlantirish uchun juda qulay joy ekanligi ta'kidlangan. Mamlakatning umumiy quyosh radiatsiyasi potensiali yiliga 50793 Mtoe (megatonna neft ekvivalenti) ni tashkil etadi, shundan 176,8 Mtoe texnik jihatdan foydalanishga yaroqli.
Quyosh Energiyasidan Samarali Foydalanish Usullari: Quyosh energiyasidan foydalanishning turli usullari, jumladan, quyosh suv isitish tizimlari va quyosh fotoelektr qurilmalari muhokama qilingan. Quyosh suv isitish tizimlari ishlab chiqarish va ekspluatatsiya bo'yicha ham qulayroq va iqtisodiy samarali ekanligi ta'kidlangan. Turli xil quyosh kollektorlari (tekis yuzali va silindrsimon) qish va yoz oylarida haroratni ko'rsatkichlari taqqoslangan.
Quyosh Energiyasining Iqtisodiy va Ekologik Afzalliklari: Quyosh energiyasidan foydalanish O'zbekiston iqtisodiyotining tabiiy gazga qaramligini kamaytirishga yordam berishi mumkinligi ko'rsatilgan. Bundan tashqari, quyosh energiyasi toza, ekologik zararsiz energiya turi bo'lib, u havoni ifloslantirmaydi va global isish muammosini yumshatishga hissa qo'shadi.
Quyosh Energiyasini O'rnatish va Ishlatish: Quyosh kollektorlarini o'rnatishda iqtisodiy samaradorlikni hisobga olish kerakligi, shuningdek, tizimning ishlash muddatini uzaytirish va samaradorligini oshirish uchun ba'zi texnik jihatlar muhimligi ta'kidlangan. Kelajakda O'zbekiston energiyada o'ziga to'liq ta'minlanishida quyosh energiyasi muhim rol o'ynashi mumkinligi haqida fikr bildirilgan.