Особенность эргономических показателей дорожно-строительных машин

Ushbu tadqiqot "chelovek-mashina-sreda" munosabatlari sohasida yangi bilimlar olishning muhimligini ta'kidlaydi, ayniqsa O'zbekiston uchun. Muallif ish joyi ergonomikasi, xususan, yo'l-qurilish mashinalari operatorlari uchun ushbu sohaga katta e'tibor qaratishini ta'kidlaydi. Xorazm viloyatida UzXCMG tomonidan ko'plab yo'l-qurilish texnikalari ishlab chiqarilayotganligi sababli, yo'l-qurilish mashinalari operatorlari uchun ish joyining ergonomikasi bo'yicha uslubiyat va tavsiyalar ishlab chiqish dolzarb masala hisoblanadi. Tadqiqotda ergonomikaning asosiy tushunchalari, yo'l-qurilish mashinalarining ergonomik xususiyatlari (boshqariluvchanlik, xizmat ko'rsatish qulayligi, o'zlashtirish qulayligi, yashash qulayligi) va ularning kompleks ko'rsatkichlari (antropometrik, gigiyenik, psixologik, psixofiziologik, ijtimoiy-psixologik) ko'rib chiqiladi. Ergonomik tadqiqot usullari ham sanab o'tiladi va yo'l-qurilish mashinalari ergonomikasi sohasida aniq tasnifning yo'qligi ta'kidlanadi.

Asosiy mavzular

Ergonomikaning asosiy tushunchalari: Ergonomika predmeti - insonning mashinalardan foydalanishdagi aniq faoliyati, tadqiqot obyekti esa "chelovek-mashina-sreda" tizimidir. Ergonomikaning maqsadi - ish sharoitlarini optimallashtirish.
Yo'l-qurilish mashinalarining ergonomik xususiyatlari: Yo'l-qurilish mashinalarining boshqariluvchanlik, xizmat ko'rsatish qulayligi, o'zlashtirish qulayligi va yashash qulayligi kabi to'liq xarakteristikasi ko'rib chiqiladi. Bu xususiyatlar mashinaning texnologik jarayonlarga qo'shilishi va mashinist uchun qulay sharoitlarni ta'minlash bilan bog'liq.
Ergonomik ko'rsatkichlar: Yo'l-qurilish mashinalarining ergonomik xususiyatlari antropometrik, gigiyenik, psixologik, psixofiziologik, ijtimoiy-psixologik kabi kompleks ko'rsatkichlar asosida shakllanadi. Har bir turdagi ko'rsatkichlar insonning fizik, ruhiy va ijtimoiy xususiyatlariga mos kelishi kerakligi ta'kidlanadi.
Ergonomik tadqiqot usullari: Ergonomik tadqiqot usullari analitik (yoki tavsifiy) va eksperimental guruhlarga bo'linadi. Ko'pgina tadqiqotlarda bu usullar bir-birini to'ldirib, o'zaro bog'liq holda qo'llaniladi.
Dolzarblik va kelajak yo'nalishlari: Yo'l-qurilish mashinalari operatorlari uchun ish joyining ergonomikasi bo'yicha uslubiyat va tavsiyalar ishlab chiqish O'zbekiston uchun dolzarb. Hozirgi vaqtda yo'l-qurilish mashinalari ergonomikasi bo'yicha aniq tasnif mavjud emas va bu soha tez rivojlanmoqda.