Бутун сонли арифметикага оид масалалар дастурини тузиш технологияси
Ushbu kitobda butun sonli arifmetikaga oid masalalar dasturini tuzish texnologiyalari ko'rib chiqiladi. Mualliflar A.A. Medatov va D.S. Mashrabboev, o'quvchilarga murakkab matematik masalalarni dasturlash orqali yechishda yordam berishni maqsad qilganlar. Kitobda, ayniqsa, katta sonlar bilan ishlashda yuzaga keladigan muammolar va ularning yechimlari, masalan, uzun arifmetika (uzun sonli arifmetika) kabi mavzular batafsil tushuntirilgan. Kitobda ikkita asosiy masala yechimi va ularning dastur kodlari keltirilgan bo'lib, bu yosh dasturchilarga dasturlash asoslarini o'rganishda qo'llanma bo'lib xizmat qiladi. Birinchi masala katta sonlarni qo'shishga bag'ishlangan bo'lsa, ikkinchisi esa daraja hisoblashga bag'ishlangan. Kitobning oxirida esa mazkur mavzu bo'yicha foydalanish mumkin bo'lgan adabiyotlar ro'yxati ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Butun sonli arifmetika va uning dasturlashdagi ahamiyati: Kitobning asosiy mavzusi butun sonli arifmetikaga oid masalalar va ularni dasturlash texnologiyalarini o'rganishdir. Kompyuterda sonlar bilan ishlashda cheklangan bitlar tufayli yuzaga keladigan muammolar, ayniqsa, katta sonlar bilan ishlashda muhimligi ta'kidlanadi. Bu kabi muammolarni hal qilish uchun 'uzun arifmetika' yoki 'butun sonli arifmetika' deb nomlanuvchi usullarning qo'llanilishi tushuntiriladi.
- Katta sonlarni qo'shish algoritmi va dasturi: Birinchi masala, ya'ni ikki noma'lum sonni qo'shish masalasi uchun algoritm va Pascal tilidagi dastur kodi batafsil keltirilgan. Katta sonlarni saqlash va qayta ishlash uchun massivlardan foydalanish, raqamlarni massiv elementlari sifatida saqlash, ularni teskari tartibda joylashtirish va keyin ustun bo'ylab qo'shish jarayoni bosqichma-bosqich tushuntirilgan.
- Daraja hisoblash algoritmi va dasturi: Ikkinchi masala, ya'ni 'a' sonini 'n' darajaga ko'tarish (a^n) masalasi uchun algoritm va dastur ham keltirilgan. Bunda ham katta natijalarni saqlash uchun massivlardan foydalanilgan. Dasturda sonni darajaga ko'paytirish jarayoni, natijani saqlash va uni ekranga chiqarish usullari ko'rsatilgan.
- Dasturlash texnologiyalari va o'quvchilar uchun tavsiyalar: Kitobda dasturlash jarayonida duch kelishi mumkin bo'lgan qiyinchiliklar va ularni yengib o'tish yo'llari haqida ham so'z boradi. Yosh dasturchilarga murakkab masalalarni yechishda nostandart yondashish zarurligi ta'kidlanadi. Shuningdek, kitob oxirida ushbu mavzu bo'yicha qo'shimcha ma'lumot olish uchun foydalanish mumkin bo'lgan adabiyotlar ro'yxati ham berilgan.