ИНГЛИЗ ВА ЎЗБЕК ТИЛЛАРИДА ЗООНИМЛАР ИШТИРОК ЭТГАН МАКОЛЛАРНИНГ ЛИНГВОКУЛЬТУРОЛОГИК ХУСУСИЯТЛАРИ
Ushbu maqola ingliz va o'zbek tillaridagi hayvon nomlari ishtirok etgan maqollarning lingvokulturologik xususiyatlarini qiyosiy tahlil qiladi. Unda mazmunan bir xil, shaklan turli bo'lgan allomorf maqollar va mazmunan ham, shaklan ham bir xil bo'lgan izomorf maqollar turlari ko'rib chiqiladi. Maqolalarda hayvonlarning timsoliy ma'nolari, ularning inson xarakterlari bilan bog'liqligi va har ikki madaniyatda ushbu obrazlarning qanday aks etishi tahlil qilinadi.
Asosiy mavzular
- Hayvon nomlari ishtirok etgan maqollarning o'rni: Maqolada ingliz va o'zbek tillarida hayvon nomlari ishtirok etgan maqollarning madaniyatda muhim o'rin tutishi, ularda hayvon timsollarining inson obrazi yaratishda qo'llanilishi haqida so'z yuritiladi. Hayvonlarning turli xususiyatlari (sher – jasorat, tuya – chidamlilik, tulki – ayyorlik va boshqalar) bilan bog'lab, ularga nisbat berilishi ta'kidlanadi.
- Izomorf maqollar: Bu turdagi maqollar mazmunan ham, shaklan ham bir-biriga o'xshash bo'ladi. Ingliz va o'zbek tillarining tuzilishi va lug'aviy jihatdan farqlariga qaramay, mazmunan bir xil bo'lgan maqollar mavjudligi 'The dogs bark, but caravan goes on' va 'Итлар хуради, лекин карвон ўз йўлида давом этади' kabi misollar bilan ko'rsatiladi.
- Allomorf maqollar: Allomorf maqollar mazmunan o'xshash, lekin shaklan turlicha bo'ladi. Bu yerda har bir millatga xos 'milliy lisoyiy manzara' namoyon bo'ladi. Masalan, 'Never fry a fish till it's caught' va o'zbek tilidagi 'Жўжани кузда санайдилар' kabi maqollar orqali bir ishni yakunlamay turib maqtanmaslik g'oyasi turlicha obrazlar bilan ifodalanishi tahlil qilinadi. Shuningdek, 'Every dog is a lion at home' va 'Ит уясида ўзини йўлбарс санайди' kabi maqollarda jasoratni ifodalashda turli hayvonlardan foydalanishi ko'rsatiladi.