ФАРГОНА-АРАБЛАР БОСКИНИ ДАВРИДА
Ushbu maqola Farg'ona vodiysida arab istilosi davridagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlarni, xususan, VI-VIII asrlarda mintaqada hukmronlik qilgan mahalliy sulolalar, ularning arab xalifaligi bilan o'zaro munosabatlari va arab bosqinlariga qarshi kurashdagi roli haqida batafsil ma'lumot beradi. Maqolada Farg'ona vodiysining siyosiy va iqtisodiy hayoti, xususan, Turk xoqonligi va arab xalifaligining ta'siri ostida kechgan o'zgarishlar, mahalliy hukmdorlar (ihshidlar, eltaborlar, tudunlar)ning o'rni, shuningdek, o'sha davr tarixiy manbalar, jumladan, sug'd arxiv hujjatlari, xitoy va arab mualliflari asarlariga asoslanib tahlil qilingan. Arab bosqinlarining mintaqa siyosiy tuzilmasiga ta'siri, turklar va arablar o'rtasidagi qarama-qarshiliklar hamda ularning Farg'ona siyosatiga ko'rsatgan ta'siri yoritib berilgan.
Asosiy mavzular
- Farg'ona vodiysining ijtimoiy-siyosiy holati (VI-VIII asrlar): Maqola Farg'ona vodiysining qadimgi va ilk o'rta asrlardagi siyosiy tuzilmasi, mahalliy sulolalar (ihshidlar, eltaborlar, tudunlar)ning hukmronligi va ularning davlat boshqaruvidagi roli haqida ma'lumot beradi. Turk xoqonligi ta'sirida Farg'onaning holati va arab istilosi arafasidagi vaziyat tahlil qilinadi.
- Arab bosqinlari va Farg'onaga ta'siri: Ushbu bo'limda arab xalifaligining O'rta Osiyo, xususan, Farg'ona vodiysiga bosqinchilik yurishlari, bu jarayonda mahalliy kuchlarning qarshiligi va ularning ittifoqlari haqida so'z boradi. Xususan, Kutayba ibn Muslim boshchiligidagi yurishlar va ularning natijalari tahlil qilinadi.
- Farg'ona va O'rta Osiyo davlatlarining o'zaro munosabatlari: Maqolada Farg'ona, Sug'd, Choch va Turk xoqonligi kabi mintaqadagi davlatlarning o'zaro ittifoqlari, diplomatik va harbiy aloqalari, ayniqsa, arab bosqinlariga qarshi kurashdagi hamkorliklari yoritiladi.
- Tarixiy manbalar va tadqiqotlar: Maqola mualliflari o'z tadqiqotlarida turli tarixiy manbalardan (sug'd arxiv hujjatlari, xitoy va arab manbalari) foydalanganliklari va bu manbalarda Farg'ona va uning hukmdorlari haqida qanday ma'lumotlar berilganligi haqida so'z boradi. Shuningdek, o'sha davr tadqiqotchilarining fikrlari ham keltiriladi.