Юқори малакали спортчилар тайёрлаш назарияси ва методикаси
Ushbu kitob O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi Z.M.Bobur nomli Andijon Davlat Universiteti Jismoniy tarbiyaning nazariy asoslari kafedrasi tomonidan tayyorlangan bo'lib, unda yuqori malakali sportchilarni tayyorlash nazariyasi va metodikasi keng yoritilgan. Kitobda sport trenirovkalari, jismoniy tayyorgarlikning turlari, uslublari, jismoniy sifatlarni rivojlantirish, sport formasini shakllantirish va uni saqlash, musobaqa jarayonida taktik tayyorgarlik va boshqa muhim masalalar batafsil tahlil qilingan.
Asosiy mavzular
- Sport trenirovkaning maqsadi va vazifalari: Sport trenirovkaning maqsadi sportchilarning texnik-taktik va jismoniy tayyorgarlik shakllarini rivojlantirish hisoblanadi. Bunda sportchilarning shaxsiy xususiyatlari va jismoniy qobiliyatlari ham muhim rol o'ynaydi. Mashqlar jarayonida jismoniy yuklamalar, texnik va taktik tayyorgarlik masalalarini hal qilish, hafta hajmini rejalashtirish, mashg'ulotlarni tashkil etish va boshqa muhim jihatlar ko'rib chiqiladi.
- Yuqori malakali sportchilarni jismoniy rivojlanishda jismoniy tarbiya va sport mashg'ulotlarining o'rni: Sport turlarida muvaffaqiyatga erishish sport turiga xos bo'lgan jismoniy qobiliyatlarni takomillashtirishni emas, balki barcha jismoniy fazilatlarni rivojlantirishni talab etadi. Bunda umumiy va maxsus tayyorgarlikning muvofiqlikda amalga oshirilishi muhim ahamiyatga ega. Kitobda jismoniy fazilatlarni rivojlantirishning turli usullari va vositalari, jumladan, kuch, tezlik, chidamlilik, chaqqonlik, egiluvchanlik kabi jihatlar batafsil tahlil qilingan.
- Sportchining sport formasini shakllantirish va takomillashtirish: Sport formasi - bu organizmning harakat qobiliyatining tubdan o'zgarish jarayonlarini aks ettiruvchi holatdir. Sport formasini shakllantirish va takomillashtirish jarayonida organizmning funktsional tizimlarining rivojlanishi, harakat malakalarining takomillashuvi, organizmning tashqi muhit bilan muvozanati va boshqa omillar muhim rol o'ynaydi. Sport formasiga kirish, uni saqlash va yo'qotish fazalari tavsiflanadi.
- Sport trenirovka jarayonining davrlari va rejalashtirilishi: Sport trenirovka jarayonida yillik davrlarning mavjudligi, ularning tabiati va o'ziga xos xususiyatlari, jumladan, tayyorlov, musobaqa va o'tish davrlari batafsil yoritilgan. Sport trenirovkasini rejalashtirish tamoyillari, mashg'ulot shakllari va bosqichlari haqida ham ma'lumot berilgan.
- Sportchining texnik va taktik tayyorgarligi: Sportchining texnik tayyorgarligi - bu sportchi harakat malakalarini takomillashtirish va jismoniy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan jarayondir. Taktik tayyorgarlik esa sportchining musobaqa sharoitida to'g'ri harakat qilish qobiliyatini rivojlantiradi. Kitobda texnik va taktik tayyorgarlikni shakllantirish, baholash va takomillashtirish usullari haqida batafsil ma'lumotlar keltirilgan.