Понятие “пространство” в мировозренческих традициях востока и запада (политико-философская компаративистика китайской и американской парадигм)

Ushbu avtoreferat Oʻzbekiston Milliy universitetida tayyorlangan va siyosatshunoslik fanlari boʻyicha falsafa doktori (PhD) darajasini olish uchun himoyaga tavsiya etilgan doktorlik dissertatsiyasiga bagʻishlangan. Dissertatsiya «Sharq va Gʻarb dunyoqarashi anʼanalarida „makon“ tushunchasi (Xitoy va Amerika paradigmalari siyosiy-falsafiy komparativistikasi)» mavzusida boʻlib, unda sharq va gʻarb tsivilizatsiyalarining makonga boʻlgan munosabatlari qiyosiy-falsafiy tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi – ikki buyuk tsivilizatsiyaning dunyoni idrok etish usullarini, ularning ijtimoiy va madaniy tuzilmalariga taʼsir etuvchi makon tushunchasini qiyosiy oʻrganish va tahlil qilishdan iborat. Dissertatsiyada Xitoy va Amerika (Gʻarb) tsivilizatsiyalarining makonga boʻlgan falsafiy va siyosiy qarashlari, ularning ijtimoiy-madaniy hayotidagi oʻrni, shuningdek, bu ikki tsivilizatsiyaning dunyoqarashlaridagi umumiy va farqli jihatlar ochib beriladi.

Asosiy mavzular

• Makon tushunchasining sharq va gʻarb falsafasidagi oʻrni: Ushbu mavzu doirasida sharq (Xitoy) va gʻarb (Amerika) tsivilizatsiyalarining makonga boʻlgan falsafiy va siyosiy qarashlari, ularning dunyoqarashlaridagi oʻziga xosliklari va umumiy jihatlari qiyosiy tahlil qilinadi. Makonning ijtimoiy, madaniy va siyosiy hayotdagi oʻrni hamda uning inson tafakkuriga taʼsiri koʻrib chiqiladi.
• Xitoy va Amerika (Gʻarb) paradigmalari: Tadqiqotda Xitoy va Amerika (Gʻarb) dunyoqarashlarining makonga munosabati alohida oʻrin tutadi. Ularning ijtimoiy-madaniy tizimlarida makonning qanday aks etishi, ijtimoiy-siyosiy jarayonlarga taʼsiri, shuningdek, bu ikki madaniyatning makon haqidagi tasavvurlaridagi oʻxshashlik va tafovutlar ochib beriladi.
• Siyosiy-falsafiy komparativistika: Dissertatsiyaning asosiy metodologiyasi siyosiy-falsafiy komparativistika hisoblanadi. Ushbu yondashuv sharq va gʻarb tsivilizatsiyalarining makon haqidagi qarashlarini qiyosiy oʻrganishga imkon beradi va bu orqali umumiy xulosalar chiqarishga yordam beradi.