Социология

Ushbu kitob O'zbekistonda nashr etilgan va boshqa tillarga tarjima qilinmagan, ammo uning mazmuni ijtimoiy hayotning turli jihatlarini qamrab oladi. Kitobning asosiy maqsadi o'quvchilarga jamiyatning tuzilishi, ijtimoiy jarayonlar va shaxsning jamiyatdagi o'rni haqida tushuncha berishdan iborat. Unda jahon va o'zbekistonlik sotsiologlarning nazariyalari, tadqiqot metodlari va eng muhim ijtimoiy muammolar tahlil qilinadi. Kitobda shaxsning ijtimoiy hayotda tutgan o'rni, jamiyatning rivojlanish bosqichlari, ijtimoiy norma va deviyatsiya, siyosat va iqtisodiyotning jamiyatga ta'siri kabi keng qamrovli mavzular yoritilgan. Shuningdek, mualliflar o'z tadqiqotlarida empirik ma'lumotlar va statistikani keng qo'llaganlar.

Asosiy mavzular

Sotsiologiyaning predmeti, obyekti va vazifalari: Ushbu mavzuda sotsiologiya fanining asosiy tushunchalari, uning predmeti va obyekti, hamda jamiyatshunoslikdagi o'rni haqida ma'lumot beriladi. Sotsiologiyaning vazifalari va jamiyatni o'rganishdagi roli yoritiladi.
Sotsiologiyaning paydo bo'lishi va rivojlanish bosqichlari: Bu mavzu qadimgi dunyodan tortib hozirgi zamonlargacha bo'lgan sotsiologiya tarixi, turli maktablar va yo'nalishlar, shuningdek, asosiy sotsiologlarning nazariyalari haqida ma'lumot beradi.
Jamiyat dinamik tizim sifatida. Ijtimoiy stratifikatsiya: Mavzu jamiyatning dinamik xususiyatlari, ijtimoiy stratifikatsiya (ijtimoiy qatlamlarga ajralishi) sabablari va oqibatlari, hamda jamiyatning turli tuzilmalari va rivojlanish bosqichlari tahlil qilinadi.
Shaxs sotsiologiyasi: Bu mavzu shaxsning jamiyatdagi o'rni, shaxsning shakllanishi, ijtimoiy status va rol, hamda shaxsning ijtimoiy nazariyalari (masalan, rol nazariyasi, status nazariyasi) tahlil etiladi.
Iqtisodiy va siyosiy jarayonlar sotsiologiyasi: Mavzu jamiyatning iqtisodiy va siyosiy hayotini o'rganadi, iqtisodiy va siyosiy tizimlarning jamiyatga ta'siri, siyosiy jarayonlar, hokimiyat, boshqaruv va ijtimoiy muammolarning siyosiy jihatlari ko'rib chiqiladi.
Deviant va delinkvent xulq-atvor shakllari: Ushbu mavzu jamiyatda norma va qonunlardan chetlanishlar (deviant va delinkvent xulq-atvor) turlari, sabablari va jamiyatga ta'sirini, shuningdek, jinoyatchilik va unga qarshi kurash mexanizmlarini tahlil qiladi.
Jamoatchilik fikri sotsiologiyasi: Mavzu jamoatchilik fikrining mohiyati, shakllanishi, turlari va uning jamiyatga ta'siri, shuningdek, jamoatchilik fikrini o'rganish usullari va funktsiyalari haqida ma'lumot beradi.
Sotsiologik tadqiqotlarni tashkil etish va o'tkazish: Bu mavzu sotsiologik tadqiqotlarning turlari, ularni o'tkazish bosqichlari, dasturlash, tahlil qilish va natijalarni talqin etish usullari, hamda tadqiqot natijalarini amaliyotga joriy etish yo'llari bilan tanishtiradi.