Хива шахрининг меъморий обидалари

Ushbu tadqiqot ishi Xiva shahrining me'moriy obidalari tarixini qadim zamonlardan hozirgi davrgacha izchil o'rganish maqsadida amalga oshirilgan. Kitobda shahar tarixi 508 yillik xonlik davri bilan uzviy ravishda bog'langanligi sababli ayrim tarixiy shaxslarning hayoti va faoliyatiga, ularning barpo etgan imoratlari va yozgan asarlariga tayanishga harakat qilingan. Tadqiqot jarayonida Xiva shahriga asos solinishi, uning arxeologik tadqiqotlar asosida o'rganilishi, shaharning qiyofasi, sathi, mudofaa devorlari va darvozalari, saroylar, masjidlar, maqbaralar, madrasalar, minoralari, karvonsaroylar va ularning me'moriy obidalari ta'mirlash va saqlash borasida olib borilgan ishlar, Xiva mustaqillik yillaridagi yangilanishlar, hamda Al-Xorazmiy haykali va Ma'mun akademiyasi binosi kabi mavzular chuqur o'rganilgan.

Asosiy mavzular

Xiva shahriga asos solinishi va uning arxeologik tadqiqotlar asosida oʻrganilishi: Xiva shahrining tarixi, uning dunyo sivilizatsiyasi oʻchogʻlaridan biri ekanligi, qadim shaharlar tarixi va arxeologik tadqiqotlar, neolit davridan boshlangan aholi joylashuvi, Xorazm arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasi va uning ishlari, S.P.Tolstovning "Qadimgi Xorazm" asari va boshqa tadqiqotlar haqida ma'lumot berilgan.
Xiva shahrining qiyofasi, sathi, mudofaa devorlari va darvozalari: Shaharning qiyofasini o'rganishda uning turli yillarda tuzilgan tarixi, shahar devorining qalinligi, balandligi, umumiy maydoni, arxeologik tadqiqotlar, Ichan qal'a va Dishon qal'aning tuzilishi, devorlari va darvozalari haqida batafsil ma'lumot berilgan. Turli davrlarda shahar sathi va o'lchamlari, shahar darvozalari va ularning turlari, vazifalari haqida ma'lumotlar keltirilgan.
Xiva shahrida joylashgan xon saroylari, masjid va maqbaralar: Xiva xonlarining qarorgohi Ark va uning tarkibiy qismlari, Toshhovli saroyi, Nurullaboy saroyi, Pahlavon Mahmud maqbarasi, Said Alouddin maqbarasi va boshqa saroylar, masjidlar (Jome masjidi, Oq masjid), hamda ularning me'moriy xususiyatlari haqida ma'lumot berilgan.
Xiva madrasalari va minoralari. Karvonsaroy: Muhammad Aminxon madrasasi va minorasi, Islom Xoʻja madrasasi va minorasi, Qozi Kalon madrasasi, Shergʻozixon madrasasi kabi bir qancha madrasalar va ularning tarixiy, me'moriy jihatlari, qurilish davri, oʻlchamlari, ular bilan bog'liq rivoyatlar va ulardagi muzeylar haqida ma'lumotlar berilgan.
Xiva me'moriy obidalarini ta'mirlash va saqlash borasida olib borilgan ishlar samarasi. Xiva mustaqillik yillarida: Xiva shahrida olib borilgan ta'mirlash va obodonlashtirish ishlari, YUNESKOning Xiva shahrining 2500 yilligini nishonlash haqidagi taklifi, davlat dasturlari, muzeylar faoliyatini yaxshilash, Al-Xorazmiy muzeyi va Ma'mun akademiyasi binosining qurilishi va jihozlanishi, shahar infratuzilmasining rivojlanishi kabi mavzular yoritilgan.