Оқсил-пептид табиатли моддаларни тавсифлашда ҳужайра культураси моделларининг қўлланилиши

Ushbu avtoreferat biologiya fanlari doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun tayyorlangan dissertatsiya ishining qisqacha mazmunini ochib beradi. Tadqiqotda o'simliklardan ajratilgan lektinlar va ularning hujayra madaniyatlariga ta'siri o'rganiladi. Xususan, Cuscuta europeae o'simligining lektinlari ajratilib, ularning turli xildagi rak hujayralariga (Akat, B-16, KML, Hela, C127, U937) sitotoksik ta'siri va ta'sir mexanizmlari tadqiq qilingan. Tadqiqot natijalari yangi bioaktiv moddalarni aniqlash va saratonga qarshi kurashda yangi dorilarni yaratish uchun muhim ahamiyatga ega.

Asosiy mavzular

• Cuscuta europeae o'simligining lektinlarini ajratish va tavsiflash: Tadqiqotda Cuscuta europeae o'simligidan lektinlar ajratib olingan va ularning kimyoviy xususiyatlari, shu jumladan, elektroforez usuli yordamida molekulyar massasi va tarkibi aniqlangan. Turli konsentrasiyadagi lektin fraksiyalarining gemaglutininlovchi faolligi va uglevodlarga nisbatan spetsifikligi o'rganilgan.
• Hujayra madaniyatlari modellaridan foydalangan holda biologik faol moddalarning sitotoksikligini aniqlash: Tadqiqotda Akat (in. ingichka ichak adenokarsinomasi) kabi yangi hosil qilingan hujayra liniyalari yordamida biologik faol moddalarning, xususan, lektinlarning sitotoksik ta'siri aniqlangan. Turli rak hujayra liniyalariga lektinlarning ta'sir darajasi solishtirilgan va ularning hujayra o'limiga ta'siri MТТ-test va tirik hujayralarni sanash usullari bilan baholangan.
• Lektinlarning ta'sir mexanizmlarini o'rganish: Tadqiqotda lektinlarning hujayralar bilan o'zaro ta'sir mexanizmini aniqlash maqsadida klinikal preparatlar (etoposid, kolxisin) bilan birgalikdagi ta'siri o'rganilgan. Bu orqali lektinlarning hujayra bo'linishining qaysi bosqichlariga ta'sir qilishi va ularning ta'sirini kuchaytirishi mumkinligi haqida ma'lumot olingan.