Ayollar migratsiyasiga ta’sir etuvchi ijtimoiy omillar

Ushbu kitob O'zbekistonda ayollar migratsiyasiga ta'sir etuvchi ijtimoiy omillarni atroflicha o'rganishga bag'ishlangan. Migratsiya jarayonida ayollarning roli, ularga ta'sir etuvchi omillar, ya'ni ijtimoiy-iqtisodiy, genderli, madaniy va siyosiy omillarning tahlili asosiy o'rinni egallaydi. Kitobda O'zbekistonda amalga oshirilayotgan mehnat migratsiyasi, xususan, ayollar migratsiyasi bilan bog'liq muammolar, ularning sabablari, oqibatlari va ularni bartaraf etish yuzasidan tavsiyalar keltirilgan. Migratsiya jarayonida ayollarning huquqiy, ijtimoiy va iqtisodiy ahvoli, shuningdek, ularga nisbatan qanday kamsitishlar va noxush hodisalar uchrayotgani tahlil qilingan. Tadqiqotda mamlakatimizda ayollar mehnat migratsiyasiga oid statistik ma'lumotlar, so'rovnomalar natijalari va diagrammalar asosida tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

KIRISH: Mavzuning dolzarbligi va uning ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyati, O'zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar va ularning ayollar hayotiga ta'siri, shuningdek, xotin-qizlarning huquq va manfaatlarini himoya qilish davlat siyosatining muhim yo'nalishi sifatida belgilanganligi haqida so'z yuritiladi. Migratsion jarayonlarning globallashuv ta'siri va uning ayollar mehnat migratsiyasiga ta'siri ham ko'rsatilgan.
Mavzuning oʻrganilganlik darajasi: Migratsion jarayonlarni o'rganishda qo'llaniladigan sotsiologik yondashuvlar tahlil qilinadi. Tadqiqotchilar tomonidan migratsiya jarayonlarining mohiyati, sabablari va shakllarini sotsiologik jihatdan tahlil qilish uchun tanlab olinadigan ikki turdagi yondashuvlar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, O'zbekistonda migratsiya jarayonlari bilan shug'ullanayotgan olimlarning ishlari haqida ma'lumot beriladi.
Tadqiqotning maqsad va vazifalari: Tadqiqot ishining asosiy maqsadi ayollar mehnat migratsiyasi jarayonlariga ta'sir etuvchi omillarini sotsiologik tadqiqotlar orqali aniqlash va ma'lum tavsiyalar berishdan iborat. Tadqiqotning vazifalari sifatida ayollar migratsiyasi jarayonlarini o'rganishning nazariy-metodologik asoslarini o'rganish, ayollar migratsiyasi jarayonlarining nazariy asoslarini tahlil qilish, ayollar mehnat migratsiyasi yuzaga kelishining ijtimoiy-iqtisodiy omillarini aniqlash, ayollar migratsiyasini sotsiomadaniy munosabatlar oʻzgarishiga tasirini oʻrganish, sotsiomadaniy munosabatlar oʻzgarishi sharoitida ayollar migratsiyasi jarayonlarining oʻzgarish tendentsiyalarini aniqlash va ayollar migratsiyasiga ta'sir qiluvchi omillarning sotsiologik tahlil qilish ko'rsatilgan.
II BOB. AYOLLAR MIGRATSIYASI JARAYONLARINI OʻRGANISHNING NAZARIY-METODOLOGIK ASOSLARI: Bu bobda ayollar migratsiyasi jarayonlarining nazariy asoslari, mehnat migratsiyasining ijtimoiy-iqtisodiy omillari, sotsiomadaniy munosabatlarning oʻzgarishi va uning ayollar migratsiyasiga ta'siri ko'rib chiqiladi. Xususan, ayollar migratsiyasi iqtisodiy va ijtimoiy jihatdan, gender stereotiplari, ijtimoiy-madaniy omillar va globalizatsiyaning ta'siri tahlil qilingan.
Ayollar migratsiyasi jarayonlarining nazariy asoslari: Ayollar migratsiyasining global miqyosda o'sishi, uni tashkil etuvchi omillar, jumladan, erkaklar va ayollar migratsiyasi o'rtasidagi farqlar, shuningdek, ayollarning mehnat migratsiyasidagi roli va muammolari ko'rib chiqiladi. Ayollar migratsiyasining ijtimoiy-iqtisodiy va genderli jihatlari ham tahlil qilingan.
Ayollar mehnat migratsiyasi yuzaga kelishining ijtimoiy-iqtisodiy omillari: Ayollar mehnat migratsiyasiga ta'sir etuvchi ijtimoiy-iqtisodiy omillar, jumladan, ishchi kuchiga talab, ishsizlik, moddiy qiyinchiliklar, patriarxal jamiyat tuzilishi va uning ayollar bandligiga ta'siri atroflicha tahlil qilingan. Shuningdek, migratsiyaning qonuniy va noqonuniy shakllari, odam savdosi va inson huquqlari buzilishi kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan.
Sotsiomadaniy munosabatlar oʻzgarishi sharoitida ayollar migratsiyasi jarayonlarining oʻzgarish tendentsiyalari: Ayollar migratsiyasining globallashuv va ijtimoiy oʻzgarishlar sharoitida yuzaga kelayotgan yangi tendentsiyalari, jumladan, gender stereotiplari, ijtimoiy-madaniy muhitning ta'siri, shuningdek, ayollarning mehnat bozoridagi oʻrni va ularga ta'sir etuvchi omillar tahlil qilingan.
Ayollar migratsiyasiga ta'sir qiluvchi ijtimoiy omillarning sotsiologik tahlili: Ayollar migratsiyasiga ta'sir etuvchi ijtimoiy omillar sotsiologik jihatdan tahlil qilingan. Jumladan, iqtisodiy nochorlik, ish topishdagi qiyinchiliklar, oilaviy sharoit, xotin-qizlarning huquqiy himoyasi va jamiyatdagi ularning oʻrni kabi omillar ko'rib chiqilgan. Migrant ayollarning oʻrtacha daromadi, xorijda ishlash sharoiti, uy ishlaridagi oʻrni va mehnat sharoitlari ham tahlil qilingan.
XULOSA: Umuman olganda, kitobda ayollar migratsiyasiga ta'sir etuvchi ijtimoiy omillar bo'yicha olib borilgan tahlil va tadqiqot natijalariga asoslanib, bir qator xulosalar va tavsiyalar berilgan. Migratsiya jarayonlarida genderning roli va oʻrni iqtisodiy-ijtimoiy tahlil uchun yangi yo'nalish hisoblanadi, u esa yana yangi ilmiy izlanishlarni talab etadi. Tadqiqotda mamlakat tashqarisida aholining bandligini davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash va rivojlangan mamlakatlar bilan hamkorlikni kuchaytirish zarurligi ta'kidlangan.
Taklif va tavsiyalar: Xotin-qizlar qo'mitasi, O'zbekiston faxriylari ijtimoiy faoliyatini ijtimoiy qo'llab quvvatlash, Yoshlar ittifoqi, NNTlar, Tashqi mehnat migratsiyasi agentligi, Odam savdosiga qarshi kurashish boʻyicha idoralararo komissiya, Maktabgacha taʼlim vazirligi va xalq ta'lim vazirligi kabi tegishli tashkilotlarga murojaatlar va takliflar berilgan. Jumladan, ayollar migratsiyasi jarayonida jamiyatga adaptatsiya boʻlish muammolarini hal etish va gender tengsizligini bartaraf etish bo'yicha chora-tadbirlar taklif etilgan.