Инсон маънавий борлиғига синергетик ёндашув
Ushbu avtoreferat O'zbekiston Respublikasi Samarqand davlat universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi kengashda himoya qilingan falsafa fanlari doktori (PhD) dissertatsiyasi asosida tayyorlangan. Dissertatsiya insonning ma'naviy borlig'ini sinergetik yondashuv asosida o'rganadi. Tadqiqotda insonning murakkab tizim sifatida ma'naviy dunyosini shakllantiruvchi ob'ektiv va sub'ektiv omillar, sinergetika tamoyillari asosida inson ma'naviy dunyosini tahlil qilish, murakkab ijtimoiy vaziyatlarda inson ma'naviy dunyosining o'zini o'zi tashkil etish mexanizmlarini ochib berish kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, axborot jamiyati sharoitida inson ma'naviy borlig'ining o'ziga xos jihatlari ham o'rganilgan.
Asosiy mavzular
- Inson ma'naviy borlig'i va uni shakllantiruvchi asosiy omillar: Ushbu mavzu doirasida insonning ma'naviy dunyosi murakkab bioijtimoiy, ruhiy-ma'naviy sistema sifatida tahlil qilinadi. Insonning ma'naviy borlig'ini shakllantirishga ta'sir ko'rsatuvchi ob'ektiv (oil, ta'lim, ijtimoiy muhit) va sub'ektiv (iymon, e'tiqod, qadriyatlar) omillar ko'rib chiqiladi. Shuningdek, inson tafakkurining o'z-o'zini tashkil etishdagi o'rni va uning sinergetik jihatlari tahlil qilinadi.
- Inson ma'naviy borlig'ining sinergetik mohiyati: Bu qismda inson ma'naviy dunyosini tahlil qilishda sinergetik metoddan foydalanish asoslanadi. Sinergetika tamoyillari, xususan, notiziklilik, o'z-o'zini tashkil etish kabi tushunchalar orqali inson ma'naviy dunyosining murakkabligi va ko'p qirraliligi ochib beriladi. Shuningdek, tizimlarning barqarorligi va beqarorligi, bisfurkachiy holatlar ham tahlil qilinadi.
- Inson ma'naviy borlig'ining axborot jamiyati sharoitida sinergetik mohiyati: Mavzu axborot jamiyati rivojlanishi sharoitida inson ma'naviy dunyosiga ta'sirini sinergetik nuqtai nazardan o'rganadi. Axborotlashuvning ijtimoiy, ma'naviy va ruhiy hayotga ta'siri, globalizatsiya jarayonlari va milliy o'zlikni anglash masalasi kabi jihatlar tahlil qilinadi.