ХХ АСР ўзбек насрида ҳаёт ва ўлим муаммосининг бадиий талқини
Ushbu dissertatsiya avtoreferati XX asr o'zbek nasrida hayot va o'lim muammosining badiiy talqinini tahlil qiladi. Unda o'zbek adabiyotshunosligida mazkur mavzuning dolzarbligi, o'rganilganlik darajasi, mavzuning xalqaro ilmiy tadqiqotlardagi o'rni hamda dissertatsiya mavzusining respublika fan va texnologiyalar rivojlanishining ustuvor yo'nalishlariga mosligi ochib berilgan. Tadqiqotda X asrda hayot va o'lim muammosi falsafiy, ijtimoiy va psixologik jihatdan tahlil qilingan, mumtoz adabiyotdagi o'ziga xosliklar, milliy-islomiy talqinlar, jahon adabiyotshunosligidagi mavzuning o'rganilishi ko'rib chiqilgan. Shu bilan birga, o'zbek nasrida hayot va o'lim muammosining badiiy talqini, jumladan, Abdulla Qodiriy, Abdulla Qahhor, O'lmas Umarbekov va boshqa yozuvchilarning asarlari misolida tahlil etilgan. Dissertatsiya natijalari adabiyotshunoslik nazariyasini boyitishga va O'zbekiston adabiyotshunosligining jahon miqyosida tan olinishiga hissa qo'shishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- XX asr o'zbek nasrida hayot va o'lim muammosining badiiy talqini: Dissertatsiya XX asr o'zbek nasrida hayot va o'lim muammosining badiiy talqinini tahlil qiladi. Unda mumtoz adabiyotdan boshlab, keyingi davrlarda bu mavzuning qanday o'rganilganligi, milliy-islomiy va ijtimoiy-psixologik talqinlar, shuningdek, jahon adabiyotshunosligidagi mavzu yuzasidan olib borilgan tadqiqotlar ko'rsatib berilgan. Asosiy e'tibor Abdulla Qodiriy, Abdulla Qahhor, O'lmas Umarbekov kabi yozuvchilarning asarlaridagi hayot va o'lim falsafasini, ularning badiiy talqinini ochib berishga qaratilgan.
- Adabiyotshunoslikda hayot va o'lim muammosining o'rni: Mazkur mavzu adabiyotshunoslikning dolzarb masalasi sifatida ko'rib chiqiladi. Tadqiqotda hayot va o'lim muammosining adabiyotda badiiy-estetik kategoriya sifatida qanday o'rin tutganligi, turli davrlarda bu mavzuning qanday talqin etilganligi tahlil qilinadi. Shu bilan birga, jahon adabiyotshunosligida mazkur mavzuning o'rganilganlik darajasi va yo'nalishlari ham ochib beriladi.
- Milliy-islomiy va ijtimoiy-psixologik talqinlar: Dissertatsiyada o'zbek adabiyotida hayot va o'lim muammosining milliy-islomiy va ijtimoiy-psixologik talqinlari alohida tahlil qilinadi. Xususan, Abdulla Qodiriyning asarlarida ko'rinish beruvchi milliy-islomiy dunyoqarash va ijtimoiy-psixologik omillar, shuningdek, keyingi davr adabiyotida insonning hayot va o'limga munosabatining turli jihatlari ochib berilgan.