Ushbu kitob aviatsiya texnikasini sertifikatlash masalalariga bag'ishlangan bo'lib, unda fuqarolik aviatsiya texnikasini sertifikatlashning asosiy jihatlari, jarayonlari va talablari ko'rib chiqiladi. Kitob talabalar, aviatsiya mutaxassislari va ushbu sohada qiziquvchilar uchun mo'ljallangan.
Ushbu konspekt 5A520804 «Aviatsiya texnikasini konstruksiyalash va loyihalash» magistratura yoʻnalishi boʻyicha tahsil olayotgan talabalar uchun moʻljallangan «Aviatsiya qoidalari» kursi boʻyicha maʼruza matnini oʻz ichiga oladi. Unda aviatsiya texnikasini sertifikatsiyalashning umumiy tamoyillari, huquqiy asoslari, parvoz xavfsizligi, aviatsiya qoidalari, shuningdek, turli xil sertifikatsiyalash turlari va jarayonlari, jumladan, loyiha va ishlab chiqarishni sertifikatsiyalash, shu bilan birga, Oʻzbekistondagi aviatsiya sohasi bilan bogʻliq meʼyoriy-huquqiy hujjatlar hamda xalqaro aviatsiya tashkilotlari haqida batafsil maʼlumotlar berilgan.
Ushbu kitob aviatsiya dvigatellari tizimlari va qurilmalarining ishlashini, ularni loyihalash asoslarini, dvigatellarning tuzilishini va materiallar talablarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda talabalarga aviatsiya dvigatellari sohasida chuqur bilim berish maqsad qilingan.
Ushbu maqola aviatsiya optik tolali uzatish tizimlarining zamonaviy optik uzatkichlari, qabul qiluvchilari va optik tolali kabelining afzalliklari va kamchiliklarini ko'rib chiqadi. Samolyot tizimlarida qayta ishlanadigan ma'lumotlar miqdorining ortib borishi va murakkablashuvi sababli, optik tolali uzatish tizimlaridan foydalanish dolzarb masala hisoblanadi. Shu munosabat bilan, maqolada optik tolali tizimni ishlab chiqishning bosqichma-bosqich tartibi ishlab chiqilgan. Maqolada optik tolali uzatish tizimlarining afzalliklari, jumladan, ma'lumotlarni yuqori tezlikda, ishonchlilik bilan va uzoq masofalarga uzatish qobiliyati, shuningdek, tashqi shovqinlarga chidamliligi va elektr xavfsizligi kabi jihatlari yoritilgan. Shuningdek, optik tolali kabelning konstruksiyasi va uning samolyot tizimlarida qo'llanilishi, optik uzatkichlar (yorug'lik chiqaruvchi diyodlar va lazerlar) va optik qabul qiluvchilar (analog va raqamli) turlari va ularning ishlash prinsiplari batafsil tushuntirilgan.
Ushbu maqola aviatsiya optik tolali tizimlari va ularning o'ziga xos xususiyatlari, afzalliklari va kamchiliklari bilan tanishish imkonini beradi. Unda optik tolali kabellarning qurilishi, optik tolali uzatish tizimlari, xususan, samolyotlarda ulardan foydalanishning eng muhim jihatlari tahlil qilinadi. Maqolada aviatsiya tizimlarida optik tolali uzatishning muhimligini ta'kidlanadi va optik tolali aloqa tizimlarining asosiy usullari hamda ularning qurilmalari, ya'ni optik uzatkichlar va qabul qiluvchilar haqida batafsil ma'lumot beriladi. Shuningdek, maqolada optik tolali kabellarning turli xil ish sharoitlariga chidamliligi va ularning xavfsizligi haqida ham so'z yuritilgan. Oxirida maqolada ushbu tizimlarni loyihalash va ularni samolyotlarda qo'llash bo'yicha tavsiyalar berilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu bitiruv malakaviy ishi aviatsiya harakatini boshqarishda parvozlarning xavfsizligini ta'minlashga bag'ishlangan. Unda xavflarni aniqlash, xatolarni kamaytirish va xodimlarning ish faoliyatini yaxshilash orqali xavfsizlikni oshirishga qaratilgan chora-tadbirlar ko'rib chiqiladi.
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, unda aviatsiya sohasini menejment qilish masalalari, sug'urta ishi va risklarni boshqarish kabi muhim mavzular yoritilgan. Kitobda sug'urta turlari, tariflar, qonunchilik asoslari, shuningdek, korxonalarning ekologik javobgarligi kabi masalalar ham ko'rib chiqilgan. Mazkur qo'llanma talabalar va mutaxassislar uchun mo'ljallangan bo'lib, sug'urta sohasida bilim olish va amaliy ko'nikmalarni rivojlantirishga yordam beradi.
Ushbu maqola Markaziy Osiyo mintaqasining o'ziga xos iqlim sharoitida aviatsiya radioelektron uskunalari, xususan, Mi-8MT vertolyotining bortdagi radioaloqa uskunalari (RSO) ning ishdan chiqish sabablarini tahlil qiladi. Yuqori harorat, quyosh nurlanishi va chang-qum ta'siri uskunalarning ishlashiga salbiy ta'sir ko'rsatishi, jumladan, qisqa tutashuvlarga va korroziyaga olib kelishi mumkinligi ta'kidlanadi. Maqolada "Yadro-1A" KV radiostansiyasining yuqori darajada ishdan chiqishi aniqlangan va uning sabablari, xususan, komponentlarning (kondensatorlar) haddan tashqari qizishi va kuchlanishdan aziyat chekishi ko'rsatilgan. Ushbu muammolarni bartaraf etish bo'yicha takliflar berilgan.
Ushbu maqola Markaziy Osiyo mintaqasining qiyin iqlim sharoitida aviatsiya radioelektron uskunalari, xususan, Mi-8MT vertolyotlarida ishlatiladigan uskunalar ishdan chiqishining asosiy sabablarini tahlil qiladi. Tadqiqotlar natijasida eng ko'p nosozliklar "Yadro-1A" qisqa to'lqinli radiostansiyasida aniqlangan. Maqolada bu nosozliklarning sabablari, jumladan, chang, yuqori harorat va namlik ta'sirida kondensatorlarning shikastlanishi ko'rib chiqiladi. Shuningdek, uskunaning ishonchliligini oshirish bo'yicha tavsiyalar berilgan.