Bahor
Hikoya qishloq hayotini, bolalik xotiralarini va birinchi muhabbatning nozik tuyg'ularini tasvirlaydi. Bosh qahramonning dashtga bo'lgan sog'inchi, o'tovdagi xotiralari va Bibigulga bo'lgan muhabbati orqali uning ichki dunyosi ochib beriladi.
Hikoya qishloq hayotini, bolalik xotiralarini va birinchi muhabbatning nozik tuyg'ularini tasvirlaydi. Bosh qahramonning dashtga bo'lgan sog'inchi, o'tovdagi xotiralari va Bibigulga bo'lgan muhabbati orqali uning ichki dunyosi ochib beriladi.
Ushbu hikoya bahor faslida lolazorga sayrga chiqqan ikki do'st - hikoyachi va Sobirjonning boshidan kechirganlarini tasvirlaydi. Sobirjon yaqinda kasallikdan tuzalgan bo'lsa-da, tabiat qo'ynida hordiq chiqarishdan zavqlanadi. Ammo ularning huzurini to'satdan miltiq ovozi buzadi. Keyin lolazorning o'rtasida bir odam paydo bo'lib, nimadir qidirishga tushadi. Bu voqea Sobirjonning g'azabini keltiradi. Hikoya davomida do'stlar ovchi bilan uchrashadi, uning g'alati xatti-harakatlariga guvoh bo'lishadi va qishloqdagi choyxonada dam olishadi. Hikoya tabiat go'zalligi, do'stlik, insoniy munosabatlar va hayotning murakkabligi haqida mulohazalarga chorlaydi.
Hikoya bahor faslida tun smenasidan qaytayotgan odamning kuzatishlari bilan boshlanadi. Uning e'tiborini lolaqizg'aldoq tortadi, uni uzib oladi. Keyin bir qizcha kelib, lolani so'raydi. Bu voqea urush davridagi xotiralarni uyg'otadi: razvedkachilar Vladimir Kazakov va hikoyachi Kursk yaqinida qolganida, Galina ismli qiz ularga lola beradi. Kazakov yaralanadi, lekin ular qizni qutqaradilar. Hikoya so'ngida muallif Galinani va uning otasini topgan yoki yo'qligini o'ylaydi.
Ushbu kitob bolalar uchun mo'ljallangan she'rlar to'plamidir. Kitobda tabiatning go'zalligi, bahor fasli, turli hayvonlar va qushlar, hamda kundalik hayotdan olingan voqealar tarannum etilgan. She'rlar yosh bolalar uchun tushunarli va qiziqarli tilda yozilgan bo'lib, ularning nutqini o'stirish, tabiatga mehr uyg'otish va hayvonot dunyosini o'rganishga yordam beradi. Kitobda rang-barang rasmlar ham mavjud bo'lib, ular she'rlarning mazmunini yanada boyitadi.
Ushbu sahifalarda Iqbol Mirzoning "Айтгил, дўстим, нима қилдик Ватан учун?!" kitobidan she'rlar keltirilgan. She'rlarda insoniy tuyg'ular, sevgi, tabassum va bahorning go'zalligi aks etgan. "Табассум" she'rida tabassumning hayotga olib kiradigan ijobiy o'zgarishlari va sevgi bilan bog'liqligi ta'kidlangan. "Баҳорнинг илк куни" she'rida bahorning kelishi bilan qalbda uyg'ongan tuyg'ular va ilk muhabbat xotiralari ifodalangan.
Ushbu darslik umumiy oʻrta taʼlim maktablarining 2-sinfi uchun moʻljallangan boʻlib, atrofimizdagi olamni oʻrganishga bagʻishlangan. Unda tabiat, yillik mavsumlar, oʻsimliklar, hayvonot dunyosi, yer sayyorasi, vaqt oʻlchov birliklari, shuningdek, shahar va qishloq hayoti kabi keng koʻlamli mavzular qamrab olingan. Kitobda oʻquvchilarning dunyoqarashini kengaytirish, tabiatga nisbatan qiziqish uygʻotish va kundalik hayot bilan bogʻliq bilimlarni mustahkamlash nazarda tutilgan. Har bir boʻlim oxirida mavzuni mustahkamlash uchun savollar va topshiriqlar berilgan.
«Bahor o‘tdi» hikoyasi Mastura ismli qizning hayoti, uning Akobir bilan bo‘lgan munosabatlari va taqdiri haqida hikoya qiladi. Mastura sho‘x, odam bilan tez kirishadigan qiz bo‘lib, Akobir uni sevib qoladi. Ularning munosabatlari rivojlanib, to‘y qilishga qaror qilishadi. Akobir o‘qishni davom ettirish uchun Toshkentga ketadi, Mastura esa qishloqda qoladi. Keyinchalik Akobir neft qidiruvchi bo‘lib ishlaydi va ular yangi hayot boshlash uchun harakat qilishadi. Ammo, baxtsiz hodisa tufayli Akobir vafot etadi va Masturaning orzulari ushalmay qoladi. Hikoya Masturaning taqdiri, muhabbati va hayotdagi qiyinchiliklari haqida hikoya qiladi.
Ushbu malakaviy ishda boshlang'ich sinf o'quvchilarining o'qish darslarida "Zumrad bahor" mavzusini o'rganish metodikasi ko'rib chiqilgan. Ishda darsning maqsadlari, vazifalari, qo'llaniladigan metodlar, o'qituvchi va o'quvchilarning roli, bahor fasli haqidagi tushunchalarni aniqlash, badiiy til vositalari ustida ishlash, matnni tahlil qilish, she'rni ifodali o'qish, topishmoqlarni o'rganish kabi masalalar yoritilgan. Shuningdek, dars jarayonida o'quvchilarning bilimlarini boyitish, nutqini o'stirish, tabiatga muhabbat ruhida tarbiyalash, mustaqil fikrlashga o'rgatish kabi vazifalar ham ko'zda tutilgan.
Ushbu kitob bolalarning tabiat va hayvonot olamiga bo'lgan muhabbatini, ularning tabiatga hurmatini va jonivorlarga mehr-shafqatli bo'lishini o'z ichiga oladi. Asarda Sardor ismli bola va uning do'stlari hayvonot olami bilan yaqin aloqada bo'lib, ularga g'amxo'rlik qilishadi. Kitobda bolalarning hayvonot olamiga oid qiziqishlari, ularning tabiat bilan uyg'un yashashlari, tabiatni sevishlari va uni asrashlari kerakligi ta'kidlanadi.
Ushbu kitob bolalar uchun mo'ljallangan turli mavzularni qamrab olgan test savollaridan iborat. Kitobda tabiat, sport, sonlar, qishloq va shahar hayoti kabi turli mavzularga oid savollar keltirilgan. Savollar bolalarning bilimini sinash va kengaytirishga qaratilgan bo'lib, har bir mavzu o'ziga xos tarzda yoritilgan.