Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan "Hozirgi zamon adabiy jarayoni" kursining ma'ruzalar to'plamidir. Unda adabiy jarayonning nazariy asoslari, XX asr oxiri va XXI asr boshlaridagi adabiy oqimlar, modernizm, postmodernizm kabi yo'nalishlar, shuningdek, rus adabiyoti va zamonaviy o'zbek adabiyoti namoyandalari haqida ma'lumotlar berilgan.
Ushbu kitob A.S. Pushkin tavalludining 208 yilligiga bag'ishlangan adabiy kechani o'tkazish uchun metodik materiallardir. Unda Pushkin she'riyatiga bag'ishlangan tadbir senariysi, viktorina savollari, o'quvchilar uchun she'rlar va sahna ko'rinishlari keltirilgan. Maqsad – o'quvchilarni Pushkin ijodi bilan tanishtirish, ularning adabiyotga bo'lgan qiziqishini oshirish, ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish.
Ushbu kitob o'zbek tilshunosligida sintaksisning asosiy masalalarini, jumladan, gap bo'laklari, ularning turlari, gaplarning tuzilishi va ma'no jihatidan tasnifi, gap bo'laklarining o'zaro aloqadorligi, sintaktik birliklar (gap bo'laklari, gaplar, so'z birikmalari)ning o'zaro bog'liqligi va uslubiy xususiyatlari kabi muhim mavzularni chuqur yoritib beradi. Unda jumla a'zolarining turli xil tasniflari, ularning mazmuniy va grammatik jihatlari, jumla tarkibida ularning vazifalari, qo'llanish o'rinlari va uslubiy rang-barangligi atroflicha tushuntirilgan.
Qisqacha mazmun mavjud emas.
Ushbu kitob Nikolay Alekseyevich Nekrasovning turli yillarda yozilgan she'r va poemalaridan iborat to'plamdir. Unda ijtimoiy adolat, xalq hayoti, sevgi, tabiat va shaxsiy kechinmalar kabi mavzular yoritilgan. Asarlar shoirning hayoti va ijodiy yo'lini, shuningdek, XIX asrning o'rtalaridagi Rossiyaning ijtimoiy-siyosiy muhitini aks ettiradi.
Ushbu kitob M. Yu. Lermontovning she'riy asarlaridan iborat. Unda turli yillarda yozilgan she'rlar jamlangan bo'lib, ular orasida "Napoleon", "Zhalobi turka", "Rodina", "Tuchi", "Utes", "Parus", "Borodino", "Smert poeta" kabi mashhur asarlar mavjud. She'rlar muhabbat, yolg'izlik, vatan, tabiat, jamiyat va insonning o'rni kabi turli mavzularni qamrab oladi. Kitob oxirida asarlarning yaratilish tarixi va tahlili berilgan izohlar keltirilgan.
Ushbu o'quv qo'llanma o'rta maxsus ta'lim muassasalari talabalari uchun jahon adabiyotining mumtoz namunalari asosida tuzilgan bo'lib, unda XIX-XX asrlar adabiyoti vakillarining hayoti va ijodi, asarlarining tahlili va adabiy yo'nalishlari haqida ma'lumotlar berilgan. Qo'llanma o'zbek tilida rus tilida ta'lim olib boriladigan o'quv yurtlari uchun mo'ljallangan.
Ushbu kitobda Rossiya adabiyotining XIX oxiri — XX asr boshlaridagi rivojlanish bosqichlari, adabiy oqimlari, yirik namoyandalari va ularning ijodi chuqur tahlil qilingan. O‘quvchilarga V. Bryusov, A. Blok, A. Ahmatova, O. Mandelstam, A. Kuprin, I. Bunin, M. Bulgakov, B. Pasternak, V. Nabokov, A. Platonov, M. Sholoxov, S. Yesenin, M. Tsvetaeva, A. Yesenin, V. Mayakovskiylar ijodi bilan tanishtiriladi. O‘quvchilar o‘zbek va jahon adabiyotining jahon madaniyatiga ta’sirini tushunishlari, o‘zbek adabiyoti bilan qiyosiy o‘rganishlari uchun zarur bo‘lgan ma’lumotlar keltirilgan. Kitobda adabiy asarlar tahlil qilinib, ularning asosiy mavzulari, qahramonlari, badiiy uslublari, ijtimoiy-siyosiy ahamiyati yoritilgan. Har bir mavzuni yakunida berilgan savollar o‘quvchilarning o‘zlashtirish darajasini tekshirishga qaratilgan.
Ushbu kitob, O'rta ta'lim muassasalarining 10-sinfi va o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarining o'quvchilari uchun mo'ljallangan bo'lib, jahon adabiyoti durdonalaridan namunalar, jumladan rus va o'zbek mumtoz adabiyotining eng yaxshi namoyandalari ijodidan parchalar hamda shoirlar ijodidan she'rlar bilan tanishtiradi. Kitob rus adabiyoti vakillari Lev Tolstoy, Anton Chekhov, Fyodor Tyutchev, Afanasiy Fet, Nikolay Nekrasov ijodidan qisqacha ma'lumotlar va parchalar bilan boyitilgan. O'zbek adabiyoti bo'limida esa Muhammad Amin Hodja Mukimi, Zakirdjan Halmuhammad Furqat, Abdurauf Fitrat, Chulpan Abdulhamid Suleyman-Og'li kabi ijodkorlar ijodiy faoliyatlari yoritilgan. Shuningdek, kitobda jahon adabiyoti klassikalaridan Lord Bayron, Viktor Gyugo, Genrix Geyne ijodidan ham parchalar keltirilgan. Adabiyotshunoslikka oid terminlarning qisqacha izohli lug'ati ham kitobning muhim qismlaridan biridir.
Ushbu kitob 5-sinf o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan adabiyot darsligi bo‘lib, unda og‘zaki ijod namunalaridan tortib, XIX-XX asrlar adiblarining asarlarigacha bo‘lgan turli janrdagi materiallar jamlangan. Kitobda bolalar uchun qiziqarli va tushunarli bo‘lgan uslubda adabiyotning asosiy tushunchalari, janrlari va namoyandalari haqida ma’lumot beriladi.