Метрологическое обеспечение при измерении влажности хлопка-сырца и хлопковых материалов
Ushbu maqolada qishloq xo'jaligi mahsulotlari, ayniqsa, paxta va paxta materiallarining namligini o'lchashning metrologik jihatdan ta'minlanishi haqida so'z boradi. Maqolada paxta-xomashyo va uning qayta ishlanishi O'zbekiston iqtisodiyoti uchun muhimligi ta'kidlanadi. Namlikni o'lchashning muhimligi, shu jumladan, qishloq xo'jaligi mahsulotlarining sifatini ta'minlashda va ishlab chiqarish jarayonlarini nazorat qilishda namlik parametrlari asosiy rol o'ynashi ko'rsatilgan. Maqolada ayniqsa, o'ta yuqori chastotali (O'YuCh) namlik o'lchagichlarining qo'llanilishi, ularning ishlash prinsipi, ishlab chiqarishda sinovdan o'tganligi va ekspluatatsiyasining qulayligi haqida ma'lumot berilgan. Shuningdek, O'YuCh namlik o'lchagichlarini metrologik jihatdan ta'minlashning asosiy tamoyillari, ya'ni ularni tekshirish (kalibrlash) va uning uchun zarur bo'lgan shart-sharoitlar, vositalar va usullar tahlil qilingan. Paxta namligini aniqlashda O'YuCh metodlarining asosiy qonuniyatlari, ya'ni suvning O'YuCh nurlanish energiyasini o'zlashtirishi yoki qaytarishi bilan bog'liqligi tushuntirilgan. Maqolada namlikni o'lchash jarayonida yuzaga keladigan xatoliklarning oldini olish va ularni kamaytirish usullari, jumladan, harorat, zichlik va namlikning turli shakllarining ta'sirini hisobga olish zarurligi ko'rsatib o'tilgan. O'zbekiston Texnika Universitetida (TashGTY) yaratilgan universal mikroprosessorli O'YuCh namlik o'lchagichining afzalliklari va bu sohadagi ilmiy-tadqiqot ishlarining natijalari haqida ham so'z boradi.